İşgücü verimliliği ve işgücü verimliliğini etkileyen değişkenlerin ekonomik büyümeye etkisi

Abstract

İçsel büyüme modellerinde, sürdürülebilir büyümenin sağlanması ve gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelere yakınsaması için beşeri sermaye yatırımları kritik öneme sahiptir. Beşeri sermaye birikimini arttırmanın en önemli yolu ise eğitimdir. Eğitim, ülkede teknolojik yeniliklerin ortaya çıkmasına, işgücü verimliliğinin artmasına dolayısıyla uluslararası rekabet gücünün ve ekonomik büyümenin yükselmesine yol açmaktadır. Bu kapsamda çalışmada OECD ülkelerinde 2003-2017 dönemi için, beşeri sermaye, eğitim, Ar-Ge gibi içsel büyüme teorilerinde ön plana çıkan faktörlerin, işgücü verimliliğine dolayısıyla ekonomik büyüme sürecine katkısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda yapılan panel Granger nedensellik analizi sonucunda; içsel büyüme teorilerinde kritik öneme sahip eğitim ve beşeri sermayenin ön plana çıktığı ve gerek işgücü verimliliğinin gerekse ekonomik büyümenin nedeni olduğu görülmüştür. Bu nedenle sürdürülebilir büyümenin sağlanması için devletin, beşeri sermaye düzeyinin yükselmesi ve bunun olumlu sonuçlarının ekonomiye yansıması için gerekli tedbirleri alması zorunludur. Bu kapsamda, toplumda eğitimin yaygınlaştırılması ve kalitesinin artırılması, Ar-Ge faaliyetlerinin teşvik edilmesi, yeniliğe yönelik gerek yerli gerekse yabancı yatırımların teşvik edilmesi önemlidir.