İlköğretim 6. ve 7, sınıf sosyal bilgiler derslerinde yapılan proje çalışmalarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi (Kastamonu ili örneği)

Abstract

Bu araştırmada ilköğretim 6.ve 7.sınıf Sosyal Bilgiler derslerinde yapılan proje çalışmalarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda geliştirilmiş olan ölçme aracı öğretmen ve öğrencilere uygulanmıştır. Araştırma, öğretmen ve öğrenci grubuna yönelik iki farklı gruba uygulanacağından dolayı iki farklı anket oluşturulmuştur. Ancak araştırma konusu her iki grupla ilgili olduğundan sorulan sorular birbirine paralellik arz etmektedir. Öğretmen ve öğrencilere uygulanan anket iki bölümden oluşmaktadır. Öğretmenlere uygulanan anketin ilk bölümünde cinsiyeti, mezun olduğu fakülte, mesleki kıdem, bulundukları okulda çalışma süresi, katılınan hizmetiçi eğitim seminerleri ve daha önceki iş deneyimleri; ikinci bölümünde ise proje çalışmalarına yönelik 30 adet soru bulunmaktadır. Öğrencilere uygun anketin ilk bölümünde cinsiyeti, okudukları sınıf düzeyi, anne-baba eğitim durumları; ikinci bölümde ise proje çalışmalarıyla ilgili 30 adet soru bulunmaktadır. Öğretmen anketinin güvenirlik katsayısı 0.90, öğrenci anketinin güvenirlik katsayısı 0.92 olarak belirlenmiştir. Anketin geçerliliğini sağlamak amacıyla Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyelerinin görüşleri alınmıştır. Araştırmanın örneklemini Kastamonu ili Merkez ilçesinde bulunan 22 ilköğretim okulunun 6.ve 7.sınıflardan alınan birer sınıf ve Sosyal Bilgiler öğretmenleri oluşturmaktadır. Hazırlanan anketler, 25 Sosyal Bilgiler öğretmenine ve 6.ve 7.sınıfta okuyan 880 ilköğretim öğrencisine uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, ilköğretim 6.ve 7.sınıf öğrencilerinin ankete verdikleri cevaplar toplu bir şekilde incelendiğinde; 5.madde ‘‘Proje çalışmaları öncesinde projelerin yapılış amaçları belirlenmelidir.’’ ifadesi %46.9 oranında kesinlikle katılıyorum şeklinde en fazla görüş alan madde olmuştur. 19.madde ‘‘Proje tabanlı öğrenme çalışmalarına öğrenciler etkin bir şekilde katılmalıdır.’’ konusunda %6.7 katılmıyorum cevabı en az görüş alan madde olmuştur. Öğretmenlerin görüşleri incelendiğinde en yüksek görüş alan maddeler %60 oranında kısmen katılıyorum şeklinde görüş bildirilen 8.madde, ‘‘Öğrenciler proje çalışmalarına başlamadan önce projenin maliyeti ile ilgili hesaplamaların yapılması gerekir.’’ve 24.madde ‘‘Proje tabanlı öğrenme çalışmaları sırasında velilere sorumlulukları hakkında bilgi verilmelidir.’’ifadeleri ile 16.madde ‘‘Proje tabanlı öğrenme yönteminin etkin bir şekilde kullanılabilmesi için Sosyal Bilgiler dersinin saatleri artırılmalıdır.’’ifadesi kesinlikle katılıyorum cevabıdır. Öğretmenlerin en az görüş belirttikleri maddeler ise %4 oranındadır. Araştırmanın alt problemlere ait bulgulara göre, proje çalışmalarına yönelik görüşlerin öğretmenlerin katılıyorum, öğrencilerin kısmen katılıyorum düzeyinde olduğu; öğrencilerin cinsiyetlerine göre anlamlı farklılık bulunduğu; öğrencilerin sınıf düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermediği; baba eğitim düzeyine göre anlamlı farklılık gösterdiği, ancak anne eğitim düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermediği; öğretmenlerin cinsiyetlerinin etkisinin olmadığı; eğitim fakültesinden mezun olan öğretmenlerin daha olumlu görüşlere sahip olduğu; öğretmenlerin mesleki kıdeminin etkisinin olmadığı ve hizmetiçi eğitimlerin öğretmenler üzerinde etkisinin olmadığını ortaya çıkarmıştır.