Borago officinalis (hodan) yaprağı özütünün balık yağı oksidasyonu üzerine koruyucu etkisi

Abstract

Yapılan çalışma halk arasında hodan ya da ıspıt adıyla bilinen Borago officinalis bitkisi yapraklarından elde edilen uçucu özütün (HUY) uçucu bileşenlerini belirlemek ve balık yağı termal oksidasyonu sırasında antioksidan etkisini ölçmektir. Bu maksatla hodan bitkisi mevsiminde (Haziran 2020) Kastamonu semt pazarından satın alınmış ve literatürde bildirilen yöntemlerle uçucu özüt madde elde edilmiştir. Elde edilen ürünün uçucu bileşenlerini tespit etmek için gaz kromotografisi, kütle spektrometresinde analiz edilmiş, analiz neticesinde elde edilen kromotogram W9N11 kütüphanesiyle karşılaştırılmıştır. Uçucu bileşen analizi neticesinde elde edilen ürünün uçucu bileşenlerinin %96,81’i karakterize edilebilmiştir. Yapılan analiz neticesinde ürünün majör bileşenleri %28,59 konsantrasyonla Benzeneacetaldehyde ve %13,60 konsantrasyonla Linalool olmuştur. Ürün ile yapılan 2,2- diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) analizi neticesinde antioksidan etkiliğinin varlığıtespit edilmiştir. Yapılan analiz neticesinde % 50 inhibitör konsantrasyonu değeri (IC50) 7432,45 ppm olarak tespit edilmiştir. Ürünün balık yağı oksidasyonu üzerine koruyucu etkisini tespit etmek için balık yağına sırasıya %0 (HUY0), 0,1 (HUY0,1), 0,5 (HUY0,5), 1 (HUY1) ve 3 (HUY3) oranlarında HUY eklenmiş ve deney grupları 70 °C’de 24 saat boyunca sürekli havalandırma ile oksidasyona tabii tutulmuştur. Oksidasyon çalışması neticesinde HUY ilavesinin balık yağı oksidasyonunu baskıladığı, üründeki oksidasyon radikallerinin HUY konsantrasyonuna bağlı olarak önemli ölçüde azaldığı (P<0,05) tespit edilmiştir. Sonuç olarak çalışma bulgularına göre %1 oranında HUY lavesinin balık yağını sıcaklık ve havalandırmaya bağlı oksidasyonunu en aza indirgeyen çalışma grubu olduğu tespit edilmiştir.