Ortaöğretim öğrencilerinin internet kullanım süreleri ve sosyal medya kullanım düzeyleri ile öğrencilerin sosyalleşme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Sosyal medyanın durdurulamaz gelişimi beraberinde konu ile ilgili olarak farklı alanlarda yapılan pek çok çalışmayı getirmiştir. Bu çalışmaların büyük bir kısmının örneklemini öğrenciler oluşturmaktadır. Bu çalışma kapsamında ortaöğretim öğrencilerinin sosyal medya kullanım düzeyleriyle sosyalleşme düzeyi arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma altı bölümden oluşmaktadır. Çalışma kapsamında öncelikle sosyal medya ile ilgili konulara ve sosyalleşmeye yer verilmiştir. Bu kapsamda sosyal medya, internetin tanımına, tarihçesine, sosyal medyanın gelişim sürecine, sosyal ağlardan olan Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIN, forumlar, bloglar ve sözlüklerle ilgili konular ele alınmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla “Kişisel Bilgi Formu”, “Sosyalleşme Düzeyi Ölçeği” ve “Sosyal Medya Kullanım Düzeyi Ölçeği” kullanılmıştır.Veri toplama araçlarıyla elde edilen veriler üzerinden ele alınan amaçlar doğrultusunda frekans, mean, t testi, ANOVA ve Basit Doğrusal Regresyon analizi yapılmıştır. Verilerde normal dağılım gösterdiğinden iki grup karşılaştırmalarında Independent-T Testi, One Way Anova, Post Hoc Tukey Testi kullanılmıştır. Çalışma sonunda, Sosyalleşme Düzeyi Ölçeği toplam puan ortalaması 43,31±6,12 ve Sosyalleşme Düzeyi Ölçeği puan ortalaması 29,77±10,3 olarak elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, erkek katılımcıların internet kullanım süresinin kız katılımcılara göre daha fazla olduğu, anne ve baba çalışma durumuna göre sosyal medya kullanım düzeyi, sosyalleşme düzeyi ve internet kullanım süresinin anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. Evde internet bulunma durumuna bağlı sosyal medya kullanım düzeyi, sosyalleşme düzeyi ve internet kullanım süresinin anlamlı bir farklılık göstermediği, okul türü değişkenine bağlı olarak sosyalleşme düzeyinde anlamlı bir farklılık olmadığı ancak sosyal medya kullanım düzeyinde fen lisesi öğrencileri ile meslek liseleri öğrencileri arasında fen lisesi öğrencileri lehine anlamlı bir fark oluştuğu görülmüştür. Yine internet kullanım süresi açısından anadolu lisesi öğrencileriyle meslek liseleri öğrencileri arasında anadolu lisesi katılımcılarının fazla süre geçirdikleri tespit edilmiştir. Gelir düzeyine göre sosyal medya kullanım düzeyi ile sosyalleşme düzeyinin anlamlı bir farklılık göstermediği, buna karşın gelir düzeyi yüksek olan ailelerin öğrencilerinde internet kullanım süresinde artış olduğu görülmüştür. Anne eğitim düzeyine bağlı sosyal medya kullanım düzeyi, sosyalleşme düzeyi anlamlı bir farklılık göstermemekle birlikte, internet kullanım süresi anlamında lise mezunu annelerin öğrencileri okur yazar olmayanlara kıyasla daha fazla internette kaldıkları görülmektedir. Baba eğitim durumunda ise anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. İnterneti e-mail ve sohbet amaçlı kullanan katılımcıların internet kullanım süresi daha fazladır. İnternete cep telefonundan bağlanan öğrencilerin sosyal medya kullanım düzeylerinin daha fazla olduğu görülmektedir. İnternet kafe ve okuldan internete bağlanan öğrencilerin diğer mecralaradan bağlananlara göre daha fazla internette vakit geçirdikleri sonucuna ulaşılmıştır. İnternet kullanım süresinin arttıkça sosyalleşme düzeyinin azaldığı, sosyal medya kullanım düzeyi arttıkça sosyalleşme düzeyinin azaldığı görülmektedir.