Kuraklık stresine karşı bazı tıbbi ve aromatik bitkilerin tepkileri

Abstract

Bu çalışmada; yapay olarak yetiştiricilik yönünden potansiyel tıbbi ve aromatik bitki türleri olan, Brassica juncea (L.) Czern. (Hardal otu), Salvia officinalis L. (Ada Çayı), Satureja hortensis L. (Zahter), Tymus vulgaris L. (Fransız yaz kekiği), Ocimum minumum L. (Fesleğen), Mentha piperita L. (Nane), Hypericum perforatum L. (Sarı Kantaron) ve Prunella vulgaris L. (Yara otu) türleri tohumlarının farklı su stresi koşullarına tepkileri araştırılmıştır. Bu amaçla PEG 6000 çözeltisi kullanılarak tohumlara farklı su stresi koşulları (kontrol, -2, -4,-6, -8 Bar) uygulanmış ve uygulamanın Çimlenme Hızı (ÇH) ve Çimlenme yüzdesine (ÇY) olan etkileri değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Varyans analizi ve Duncan testi sonuçlarına göre, türlerin su stresine dayanıklılıklarının farklı olduğu tespit edilmiştir. Çimlenme hızı yönünden Satureja hortensis en yüksek (%33) ÇH değeri gösterirken, Salvia officinalis, Tymus vulgairs ve Prunella vulgaris türleri %2 oranı ile en düşük çimlenme hızını göstermiştir. En yüksek ÇH değeri gösteren Satureja hortensis en yüksek ÇH değerini %85 ile kontrol işleminde gösterirken artan su stresi koşulları ile birlikte ÇH azalmıştır. ÇY yönünden de Satureja hortensis en yüksek (%45) ÇY değeri gösterirken, Salvia officinalis (%3), Tymus vulgaris (%8) ve Prunella vulgaris (%6) türleri en düşük ÇY değerlerini göstermiştir. Genel manada, su stresi derecesinin artmasına bağlı olarak çimlenme hızı ve yüzdesi değerlerinde düşüş görülmektedir. -8 Bar kuraklık stresi koşullarında hiçbir türde çimlenme elde edilememiştir. Çalışmanın sonuçlarının kurak ve yarı kurak bölgelerde tıbbi ve aromatik tür bitki yetiştiriciliğinde dikkate alınması ürün verimliliği ve sulama rejiminin düzenlenmesi yönünden katkı sağlayacaktır.