Okul öncesi öğretmenlerinin okul dışı öğrenme yaklaşımına ve uygulamaya ilişkin görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Okul öncesi dönem; merak, keşfetme arzusu ve öğrenmenin en yoğun olduğu dönemlerden biridir. Son yıllarda bu bileşenlerin karşılanabilmesi, öğretim ortamlarının dört duvarın ötesine taşınması gerekliliğini doğurmuştur. Araştırmanın amacı okul öncesi eğitimde okul dışı öğrenme faaliyetlerinin planlanma ve uygulanması açısından var olan durumu saptamak ve okul öncesi öğretmenlerinin okul dışı öğrenme yaklaşımına yönelik tutum, davranış ve görüşlerini etkileyen faktörleri ortaya koymaktır. Bu amaçla nitel bir araştırma yöntemi olan durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Anakara ili merkez ilçelerinde görev yapan 13 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Katılımcı öğretmenler, amaçlı örnekleme türlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi yoluyla belirlenmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile yüz yüze yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler, içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarını belirli bir amaca yönelik kavram ve kazanımlarla ilişkili olarak kullandıkları ortaya çıkmıştır. Okul dışı öğrenme ortamına karar verirken katılımcılar tarafından öncelikle ortamın çocuğa uygunluğu ve öğretim sürecine katkısı ön planda tutulmuş, hava koşulları ve ortamda rehberin bulunması da belirleyici olarak görülmüştür. Okul dışı öğrenmeye ilişkin gidilen ortamda sınıf hâkimiyetinin zorlaşması ve güvenlik riskleri en fazla karşılaşılan güçlükler olarak görülmüştür. Gelişim alanlarına yönelik çeşitli beceri ve değerlerin geliştirilmesi ile öğretim sürecine olan katkıları açısından okul dışı öğrenmeyi sıklıkla kullanan katılımcı öğretmenlerin en çok tarihi ve kültürel alanları tercih ettikleri tespit edilmiştir. Okul dışı öğrenme ortamlarına ulaşım ve giriş ücretinin ödenekle desteklenen bütçe kalemlerinden veya yerel yönetimlerce karşılanması, çocuk dostu şehirlerin daha çok ön plana çıkarılması ve resmî işlemlerde öğretmenlerin okul idarelerince desteklenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.