Güncel sanat üretiminde oyun olgusu

Abstract

Dünyaya gözlerini açmasından itibaren oyun dürtüsü ile dolan insanoğlu, doğada bu dürtü ile var olmasının yanı sıra yaşamını, kendisini ve çevresini anlamlandırabilmesini de oyun güdüsü ile sağlamıştır. Oyun olgusu akıllara, genellikle kısıtlanmış haliyle çocukluk dönemini ve çocuk oyunlarını getirmektedir. Halbuki oyunun insan yaşamı içerisindeki yeri bu kadarla sınırlı değildir. İnsanın bütün faaliyetlerinin temelinde oyun bulunmaktadır. “Güncel Sanat Üretiminde Oyun Olgusu” isimli tez çalışmasında oyun olgusunun netliğe kavuşması amacıyla, ilk olarak oyun kavramı ele alınmıştır. Tarihsel, toplumsal, kültürel, mitolojik, felsefi yönden oyunun araştırılması ardından belirli düşünürlerin ve kuramcıların oyun yorumları değerlendirilmiştir. Ardından oyunun, sanatta bir iletişim yöntemi dahilinde nasıl kullanıldığı üzerinde durulmuştur. Oyunun unsurlarının sanat ile olan benzerliği incelenmiştir. Bununla birlikte oyun etkisi barındıran akımlar, sanatçılar ve yapıtları örneklendirilmiştir. Sanatsal bağlamda oyun olgusunun irdelenmesi üzerine oyun-sanat ve oynayan-sanatçı ilişkisi kurulmuştur. Oyun ile Güncel Sanat’ın buluşmuş olduğu ortak paydalar ve oyunun güncel sanat üretimlerindeki etkisi açıklanmakla birlikte, oyun olgusundan esinlenerek yapıtlarında oyunsu unsur barındıran, özellikle 1990 sonrası güncel sanatçılar çalışmaya dahil edilmiştir. Tez yazarının konu ile ilişkili üretmiş olduğu çalışmalarından örnekler aktarılarak tez tamamlanmıştır. Güncel sanat kapsamında teorik açıdan kavranan oyun olgusuna, uygulanabilirlik yönünden de tespitlerde bulunulmuştur. Dünya bir oyun alanı, insanlar ise birer irade sahibi kuklalar/oyuncak bebekler şeklinde benimsenen görüşün geliştirilerek, oyuncu insanın bu oyun alanını sanatla oluşturması kişisel uygulamalar yoluyla sağlanmıştır. Böylelikle günümüz sanatına aktarımı ardından katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Bu tez çalışması aracılığı ile yapıt üretme ereğinin, barındırdığı oyun güdüsü olduğu, üretim sürecinin kendisinin dahi oyun haline büründüğü ve üretim sürecinde sanatçıya, sergilenişinden itibaren ise izleyiciye bir oyun alanı sağladığı tespit edilmiştir. Oyun güdüsünün benliğimizin özünü oluşturduğu sonucuna varılmıştır.