SAMSUN-GELEMEN ORMAN FİDANLIĞI EKOLOJİK ŞARTLARINDA BAZI İĞNE YAPRAKLI AĞAÇ TÜRLERİNİN KALİTE ÖZELLİKLERİNİN TSE’YE GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI

Abstract

Araştırma, Samsun-Gelemen Orman Fidanlığında 2015-2018 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada, Samsun orijinli olan 2+0 ve 3+0 yaşlı tüplü fıstıkçamı, 1+0 çıplak köklü ile 1+1 ve 1+2 yaşlı repikajlı-tüplü kara ve mavi servi fidanları kullanılmıştır. Fidanların morfolojik kalite kriterlerinin belirlenmesinde kök boğazı çapı, fidan boyu, son sürgün boyu, yaş ağırlık kök, yaş ağırlık gövde, kuru ağırlık kök, kuru ağırlık gövde, fidan kuru ağırlığı, gürbüzlük indisi, kuru kök yüzdesi, katlılık ve Dickson kalite indeksi değerleri dikkate alınmıştır. Fidan kalitesinin TSE standartlarına uygunluğu fidan boyu, kök boğaz çapı ve katlılık kriterlerine göre denetlenmiştir. Bu amaçla TS 2265/Şubat 1988 iğne yapraklı ağaç fidanları standardında verilen Fıstıkçamı ve Servi fidanlarına ait kalite sınıfları esas alınmıştır.

Çalışma sonucunda; mavi servi, kara servi ve fıstık çamı fidanlarının kalite sınıflarına ayrılmasında kullanılan morfolojik fidan karakterlerinden fidan boyu ve kök boğaz çapına göre yaş sınıflarının hemen hepsinde fidanların 1. sınıf olduğu belirlenmiştir. Katlılık kriteri bakımından ise her üç türde de ıskarta fidan oranı büyük ölçüde arttığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte, kara servi fidanlarında 1+0 yaşındaki fidanlar hem fidan boyu ve kök boğaz çapı hem de katlılık kriterleri bakımından daha kalitelidir. Bu sonuçlar, fidanlıktaki fidanlarda kök gelişimlerinin iyi olmadığını göstermektedir. Bu nedenle; fidanlıkta bazı ıslah çalışmaları ile fidanlık kültürel işlemlerinin zamanında, tekniğine uygun bir şekilde titizlikle yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır.