Demokrat parti döneminde seçim kampanyaları (1957 genel seçimi)

Abstract

18. yüzyılda başlayan demokrasi rüzgârı Osmanlı’yı da etkilemiştir. Bu etkileme Anayasa ve Meclis nezdinde gelişerek çok partili sistemin başlangıcını oluşturmuştur. Bu çerçevede iki defa çok partili yaşama geçilmeye çalışılsa da başarılı olunamamıştır. Fakat İkinci Dünya Savaşı’nın getirdiği zorluklar bu sitemi zorunlu kılmıştır. Bu zorunluluk diğer ülkelere nazaran kolay geçiş göstermiştir. Fakat kolay gelişim göstermemiştir. Bu zorluk seçim kampanyalarıyla ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’nin çok partili hayata geçtikten sonra neden zorlu bir gelişim geçirdiğini göstermektir. 1957 genel seçiminin seçilme nedeni çok partili dönemde bu zorluğun başlangıç kısmını oluşturmasıdır. 1946 yılında DP’nin kuruluşu ve 1950 yılında iktidara gelmesiyle gerek çok partili sistemin yerleşmesi ve gerekse evrimleşmesinde öncü bir konumda olduğu için DP temel alınmıştır. Arşiv taraması yöntemi kullanılarak dolaylı gözlem ve betimleyici analiz yapılmıştır. Elde edilen verilerle seçmenlerin oy verme davranışı ve siyasi aktörlerin kampanyaları arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda DP’nin ilk defa 1957 genel seçimini öne almak zorunda kaldığı, muhalefete yönelik baskı uyguladığı, radyonun kampanya yürütmek için hükümete tahsis edildiği, basının çeşitli nedenlerle sansür uyguladığı ve ilk defa 1957 milletvekili seçimleri için oyların yüzde ellinin altına düşerek %48,6 oranında kaldığı tespit edilmiştir.