Ailelerin ilköğretim düzeyinde yapmış oldukları hanehalkı eğitim harcamaları

Abstract

İlköğretimin bireylere sağladığı özel yararların yanı sıra, toplumasağladığı dışsal yararlara da sahip olması, onun tüm yurttaşlara zorunlu ve parasız olarak sunulmasını gerektirmektedir. Alanyazındaki araştırmalar, kamunun eğitimin finansmanından çekildikçe, ailelerin bu konuda daha belirgin rol almaya başladığını ortaya koymaktadır. Bu durum eğitimin herkese eşit ve aynı nitelikte sunulmasını engellemektedir. Bu araştırmanın amacı, ailelerin ilköğretim düzeyindeki hanehalkı eğitim harcamalarının okulla ilgili ve sosyo-ekonomik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Araştırmanın evreni, Kastamonu il merkezinde bulunan kamu ve özel ilköğretim okullarında öğrenim gören 10.456 öğrencinin ailesidir. Çalışmada 789 aileye ulaşılmıştır. Bunlardan 707’si çocuklarını kamu, 82’si de özel ilköğretim okullarına göndermektedir. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen anket ile toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS (11) paket programı ile çözümlenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre, ailelerin 2011-2012 eğitim öğretim yılında yapmış oldukları harcama 11.971,34 TL’dir. Bunun 1.920,15 TL’sini çocuklarını kamu; 10.051,19 TL’sini de özel ilköğretim okullarına gönderen aileler yapmıştır. Ailelerin eğitim harcamaları okulla ilgili değişkenlerden okulun türü, okulun SED’i, okulun öğretim biçimi, okula ulaşım türüne göre farklılaşırken; sosyo-ekonomik değişkenlerden öğrencinin kiminle yaşadığı, anne-baba eğitim düzeyi, anne-baba meslek durumu, aylık gelir düzeyi, evin mülkiyet durumu, evin türü, evin kira tutarı, ailedeki kişi sayısı, öğrencilerin sınıf düzeyine göre farklılaşmaktadır.