Kestane balı üreticilerinin sosyo-ekonomik yapısının analizi: Doğanyurt, Kastamonu örneği

Abstract

Kestane (Castanea sativa mill.) ağacı Akdeniz kuşağının, tahılın herhangi bir türünün yetişmediği, dağlık alanlarında binlerce yıldır en önemli besin kaynaklarından biri olmuştur. Kayın ve meşe ile aynı aileye ait ve orijini Türkiye olan kestane Avrupa’da oldukça geniş bir yayılışa sahiptir. Kestane balı, yoğun aromatik tadı ve polen açısından oldukça zengin olmasının yanında içerdiği mineral tuzlar ve tanen açısından da tercih edilmektedir. Ülkemiz bulunduğu coğrafyadan, ikliminden, flora ve bitki örtüsü çeşitliliğinden dolayı arıcılığa çok uygun bir bölgedir. Arıcılık aynı zamanda biyolojik çeşitliliğin korunması, gelecek nesillere güvenle aktarılması, tüm dünyada gıda güvenliğinin sağlanması ve çeşitliliğinin arttırılması açılarından da önemlidir. Arıcılık, Anadolu’nun her yöresinde yapılan, kültürümüzde yer edinmiş, geleneksel ve sosyo-ekonomik bir faaliyettir. Ülkemizde 7,7 milyon arı kolonisine sahip 83.000’den fazla aile bulunmaktadır. Arıcılığın ekonomiye olan katkısının polinasyon yolu ile arıcılık ürünlerinden elde edilen gelirin en az 10-12 katı olduğu düşünülürse, arıcılığın Türkiye ekonomisine yılda 25-30 milyar TL gibi önemli bir katkısı olduğu söylenebilmektedir. Bu çalışmada, Kastamonu’nun Doğanyurt ilçesinde ORKÖY Şube Müdürlüğü’nün orman köylülerinin desteklenmesi, ormanların korunması, geliştirilmesi ve genişletilmesi kapsamında orman köylülerinin sosyal ve ekonomik yönden kalkınmalarına destek vermek üzere kovan dağıtımı yapılmıştır. Bu kapsamda “fenni arıcılık” desteklemesinden yararlanan 80 bireyle yüz yüze anket çalışması yapılmıştır. 3267 hektar saf ve karışık kestane meşcere alanına sahip olan Kastamonu Doğanyurt bölgesindeki kestane balı üreticilerinin sosyo-ekonomik yapısının analizi yapılarak, kestane balı ve arıcılık faaliyetlerinin yöre halkına katkıları ve gelir seviyesine etkisi tespit edilmiştir.