Ormanlarda kar zararını etkileyen bazı fizyografik ve edafik faktörlerin incelenmesi: Boyabat Orman İşletme Müdürlüğü örneği

Abstract

İklimsel aşırılıklar, canlılar üzerinde alışık olmadıkları koşullar yarattıklarından, olumsuzluklar meydana getirmektedirler. Bunlardan biri olan kar yağışı aşırı ve uzun süreli yaşandığında, ağaçlar ve orman üzerinde, dallarda oluşturduğu yığılmadan dolayı, münferit veya meşcere boyutunda kapsamlı hasarlara sebep olur. Zararın derecesi ağaçların maruz kaldıkları aşırı kar yüklenmesini takip edebilecek donmuş bir yağış ya da fırtına ile daha da şiddetlenebilir. Oluşan zarar, dal ya da gövde kırılması veya yarılması, gövde eğrilmesi ve topyekûn devrilme olarak kategorize edilebilir. Kar yağışlarının kış mevsiminin etkisinin daha hissedilmeye başlamadığı erken sonbahar veya etkinin azalmaya başladığı düşünülen geç ilkbaharda meydana geldiği durumlarda, ki bu çeşit yağışlar kış mevsiminde yaşananlara kıyasla daha ıslak ve ağır olmaktadırlar, ağaçlarda oluşacak hasar riski daha da artmaktadır. Yapraklı ve iğne yapraklı her türlü ağaç idare süresi boyunca herhangi bir aşamada kar zararına maruz kalabilir. Zararın derecesi alınacak tedbirlerle hafifletilebilir. Bu çalışmada, Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü’nün Boyabat Orman İşletme Müdürlüğü’ne bağlı Yediçam ve Bürnük Orman İşletme Şeflikleri sınırları içerisinde yer alan ormanlarda, ülkemizin genelinde çetin geçen 2014-2015 kış mevsiminde meydana gelen aşırı kar yağışlarından dolayı oluşan zararın sebepleri incelenmiştir. Üretim planlaması ve saha uygulanmasının doğrudan sonuçları olarak sayılabilecek, hektarda ağaç sayısı, hacmi ve göğüs yüzeyi, meşcere sıklığı ve yaşına ilaveten, eğim, bonitet ve toprak derinliğinin kar zararı ile ilişkili önemli meşcere ve yetişme ortamı parametreleri olduğu tespit edilmiştir.