1998-2013 yılları arası ortaokul matematik dersi öğretim programlarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 1998 ve 2016 yılları arasında yürürlükte olan ortaokul matematik dersi öğretim programlarının matematik eğitiminin genel amaçları, öğretme-öğrenme süreçleri ve konu içeriklerine ait özellikleri bakımından karşılaştırmaktır. Bu araştırma nitel bir araştırmadır. 1998, 2005 ve 2013 yılları ortaokul matematik dersi öğretim programlarını analiz etmek için doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmada matematik dersi öğretim programları, matematik eğitiminin genel amaçları, programlarda belirtilen öğrenci ve öğretmen özellikleri, öğrenme ve öğretme yaklaşımları, ölçme ve değerlendirme süreçleri, konu içerikleri dikkate alınarak incelenmiştir. Verilerin kodlama sürecinde birbirinden bağımsız çalışan iki araştırmacı yer almıştır. İlk kodlama sonucunda araştırmacılar güvenirlik katsayısını Miles ve Huberman (1994) formülüne göre %86.7 olarak hesaplamıştır. Araştırmacılar bir araya gelerek uyuşmazlığa neden olan maddeler üzerinde tekrar görüşmüşler ve her bir madde üzerinde anlaşmaya varmışlardır. Genel amaçların beceri alanlarına dağılımlarına yönelik araştırma bulgularında, öğretim programlarında sırasıyla en fazla bilişsel alan, ardından alana özgü beceriler ve son olarak duyuşsal becerilere yönelik genel amaçların yer aldığı görülmüştür. Psikomotor becerilere yönelik genel amaç ifadesine sadece 1998 yılı öğretim programında yer verilmiştir. Bilişsel becerilere yönelik genel amaçların dağılımları incelendiğinde, genel amaçların 1998 ve 2005 yılı programlarında en yüksek akıl yürütme, 2013 yılı programında en yüksek bilme ve uygulama alt beceri alanları ile ilişkili olduğu görülmüştür. Alana özgü beceriler ile ilişkili genel amaçların dağılımlarının, 1998 yılı programında en fazla ilişkilendirme, 2005 ve 2013 yılı programlarında en fazla problem çözme alt beceri alanı ile ilişkili olduğu görülmüştür. Problem kurma alt beceri alanına yönelik genel amaç ifadesine sadece 1998 yılı programında yer verilmiştir. 2005 yılı öğretim programından itibaren öğretim programlarında öğrencinin aktif olduğu, öğrenciyi merkeze alan öğretim yöntem, teknik ve stratejileri kullanılmıştır, bununla birlikte sonuç ile sürecin birlikte değerlendirildiği ölçme-değerlendirme yaklaşımları uygulanmıştır. Programların altı ve yedinci sınıf programlarında en fazla “Sayılar ve İşlemler” ve “Geometri ve Ölçme” ile ilgili konu içeriklerine, sekizinci sınıf programlarında en fazla “Geometri ve Ölçme” ile ilgili konu içeriklerine ağırlık verilmiştir. 1998 yılı programında varken 2005 yılı programından çıkarılan ancak 2013 yılı programında tekrar yer verilen bazı içeriklerin olduğu görülmüştür.