ENDEMİK ANADOLU SIĞLA AĞACI (Liquidambar orientalis Mill.) EKSTRAKTLARININ VE YAĞININ ANTİKANSER, DNA KORUMA VE ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTELERİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Kanser hücreleri, sağlıklı hücrelerin aksine sürekli bölünürler ve ölümsüzdürler. Kanser hastalığa karşı birçok farklı tedavi yöntemi ve ilaç geliştirilmiş olmasına karşın doğal olarak bulunan, kanser mekanizmasının direncini kırabilecek yeni ilaç hammaddesi arayışı hala sürmektedir.

Anadolu Sığla Ağacı (Liquidambar orientalis Mill.) dünya üzerinde sadece ülkemizin Güneybatısında bulunan ve değişen çevre koşullarına rağmen yüzyıllardır varlığını korumayı başaran endemik bir ağaç türüdür. Günümüzde ağacın gövdesinin yaralanması ile elde edilen sığla yağından birçok alanda faydalanılmaktadır.

Bu tez çalışmasında Anadolu Sığla ağacından farklı çözücüler ile elde edilen ekstraktların ve ağaç yağının; A549 akciğer kanseri hattı, MDA-MB 231 meme kanseri hattı ve PC3 prostat kanseri hücre hattı kullanılarak MTT hücre canlılığı analizleri yapılmıştır. Analiz sonucunda, sığla ağacı yağının tüm hücre hatları üzerinde ve iki farklı zaman aralığında en fazla sitotoksik etkiyi gösteren ekstrakt olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ekstraktlar ve yağ ile muamele edilmiş hücre hatlarının apoptotik ve otofajik marker gen ifadeleri kantitatif gerçek zamanlı PZR yöntemi ile analiz edilmiştir. Ekstratların ve yağın DNA koruma analizleri yapılan pUC19 plazmid DNA‘sı kullanılarak yapılmış olup, 10, 20 ve 50 mg/ml konsantrasyonlarında DNA koruma aktivitesi görülmemiştir. Antimikrobiyal aktivitenin belirlenmesi amacıyla 12 farklı bakteri üzerinde mikrodilüsyon yöntemi ile minumum inhibisyon konsantrasyonları (MİK) ve minumum bakterisidal konsantrasyonları (MBK) bulunmuştur. Antimikrobiyal etki gösteren bakteri sayıları göz önüne alındığında en etkili olan ekstraktlar sırasıyla; sığla yağı, methanol, su ve etil asetat ekstraktı olmuştur. Sığla yağının antikanser etkisinin deney hayvanları ve klinik çalışmalara taşınarak yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.