Adana’nın Unesco yaratıcı şehirler ağı kapsamında “gastronomi kenti” olabilirliğine ilişkin paydaş görüşleri ve geleceğe yönelik öneriler

Abstract

Kısaca UNESCO olarak bilinen Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü, 1946 yılında eğitim, bilim, kültür, iletişim ve enformasyon yoluyla bütün Dünya’da barışın tesis edilmesi, yoksulluğun giderilmesi, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için kurulmuştur. İki bin dört yılında ise UNESCO tarafından Kültürel Çeşitlilik Küresel İttifakı kapsamında şehirler ve ülkeler arasında iş birliğini sağlamak, ekonomik, kültürel, sosyal ve çevresel olarak sürdürülebilir bir kalkınmayı tesis etmek amacıyla UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı kurulmuştur. Yaratıcı Şehirler Ağı yedi farklı temayı kapsamaktadır. Bunlar; tasarım, edebiyat, zanaat ve halk sanatları, müzik, gastronomi, medya sanatları ve sinema/film temalarıdır. İki yüz kırk altı şehrin üyesi bulunduğu bu ağda Türkiye’den altı şehir bulunmaktadır. UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağına katılmak şehirler için ekonomik, kültürel, sosyal, çevresel ve politik açıdan yararlar sağlamaktadır. Bu ağda yer almak kentin tanıtılmasında, markalaşmasında ve turizm potansiyelinin değerlendirilmesinde, ağda bulunan diğer şehirlerle iş birliği yapılmasında ve onların deneyimlerinden yararlanılmasında önemli katkılar sağlamaktadır. Yaratıcı Şehirler Ağı Gastronomi temasının amacı somut olmayan kültürel miraslardan biri olan, tarihi eskilere dayanan, bir bölgeye has mutfak kültürünün doğal yapısının korunarak bir miras olarak ulusal ve uluslararası seviyede gelecek nesillere aktarılmasını sağlamaktır. Bu sayede geleneksel yöntemlerle hazırlanan yeme içme unsurlarının doğal yapısının korunması hedeflenmektedir. Adana sahip olduğu verimli toprakları, tarım için elverişli Akdeniz iklimi, tarih boyunca çok sayıda medeniyete ev sahipliği yaparak oluşturduğu binlerce yıllık bilgi birikimiyle zengin bir mutfak kültürü oluşturmuştur. Bu bağlamda çalışmanın amacı Adana’nın UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı kapsamında gastronomi kenti olabilirliğine ilişkin turizm paydaşlarının konu hakkında ne derece farkındalığa sahip oldukları ve konu hakkındaki görüş ve önerilerinin belirlenmesidir. Bunun yanı sıra Adana’nın geçmiş dönem başvurusunun olumsuz sonuçlanmasının nedenlerini ortaya çıkarmak çalışmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın ana kütlesini Adana’nın turizm paydaşları oluşturmakta, örneklemini ise konuyla doğrudan ilişkili olduğuna inanılan yargısal örnekleme yaklaşımına göre belirlenmiş 13 kişiden oluşan çalışma grubu oluşturmaktadır. Araştırma verileri, hazırlanan yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla yüz yüze ve e-posta yoluyla gönderilerek çevrim dışı olarak elde edilmiş olup, betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma bulguları paydaşların Adana’nın UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı kapsamında gastronomi kenti olabilirliğine ilişkin v farkındalıklarının yüksek olduğu, şehri iyi tanıdıkları, gastronomi kenti olabilmek için neler yapılması gerektiği konusunda bilgi sahibi olduklarını ortaya koymuş ve gelecek dönem başvurusu için eksikliklerin giderilmesi adına çalışmalar yapıldığı görülmüştür. Gastronomi kenti olma yolunda koordinasyonun geliştirilmesi, profesyonel ekip çalışması, etkili sunum yapılması, geçmiş dönem başvurusunda eksik olan lobi faaliyetlerinin tamamlanması, geleneksel gıda pazarlarının artırılması, biyoçeşitliliğin korunması için aşçılık okullarının müfredatlarında değişiklik yapılması koşullarının yerine getirilmesi halinde Adana’nın UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağına gastronomi kenti olarak dâhil olacağı düşünülmektedir.