Öğretmenlerin farklılaştırılmış öğretime ilişkin özyeterliği ile görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Kastamonu ili özelinde devlet okullarında çalışan ilköğretim öğretmenlerinin farklılaştırılmış öğretime ilişkin öz yeterlik algıları ile görüşleri arasındaki ilişkinin incelenip, veriler doğrultusunda ilişkisini saptamak ve varsa aralarındaki ilişkinin yönlerini belirlemektir. Araştırma, eğitim sisteminin önemli sorunlarını barındıran genel bir konuya ışık tutmak istemektedir. Şöyle ki yönetmelik ve müfredatta bireysel planlamaların ve esnek programların olmasına karşın, öğretimde uygulanması gereken yöntem ve tekniklerin çeşitliliğine vurgu yapılmasına rağmen, halen sahada ve sınıflarda klasik yöntemlerle öğretimi planlayan öğretmenlerin, her öğrenciye öğretim programını aynı yöntem ve teknikle kazandırmaya çalışmasının altında yatan nedenlerin ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Çalışmanın yapılması öğretmenlerin görüşlerinin aydınlatılması açısından önem taşımaktadır. Araştırmada, farklılaştırılma yöntemlerinin güncel olarak müfredatlar da uygulanabilir olması, bu alanda yapılan çeşitli araştırmaların bulunmasına karşın problem konusunun ayrıca öğretmen görüşleriyle ve öz yeterlik algısının ilişkisiyle birleştirilerek, bir bütünlük oluşturabilmesi açısından önemlidir. Hem öğretmenin yaklaşımı uygulamaya ilişkin öz yeterlik algısı hem de konuya ilişkin görüşlerinin birleştirildiği bir çalışma, sahada olan öğrenme problemlerine ve hala müfredatın kişiselleştirilememesine ışık tutacaktır. Araştırmanın sonunda öğretmen görüşleri doğrultusunda ortaya konan çözüm önerilerinin bu alanda bir farkındalık oluşturarak eğitim politikalarının geliştiricileri ve uzmanları için bir yol haritası niteliği taşıyabileceği düşünülmektedir. Araştırmanın çalışma grubunu Kastamonu ili genelinde görev yapmakta olan 127 tane ilkokul, 218 tane ortaokul öğretmeni olmak üzere toplam 345 tane katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerini elde etmek için ‘Farklılaştırılmış Öğretim Öz Yeterlik Ölçeği’ ve Türkçe ’ye uyarlanan ‘Farklılaştırılmış Öğretime İlişkin Öğretmen Görüşleri (Di-Quest) Ölçeği’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde % 95 doğruluk oranı kabul edilerek IBM SPSS Statistics 27 paket program kullanılmıştır. Normal dağılıma sahip olduğu belirlenen çalışmada: Aritmetik ortalama, yüzdelik, standart sapma, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson momentler çarpım korelasyon katsayısı hesaplamaları ve çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. v Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin farklılaştırılmış öğretime ilişkin öz yeterlik algıları cinsiyet, branş, mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılık göstermezken, yaş, okuldaki görev süresi ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı farklar olduğu gözlemlenmiştir. Farklılaştırılmış öğretime ilişkin öğretmen görüşlerinde ise yaş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermezken, cinsiyet, branş, okuldaki görev süresi ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Bununla birlikte, farklılaştırılmış öğretime ilişkin öz yeterlik algısı ile öğretmen görüşleri arasında zayıf düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin farklılaştırılmış öğretime ilişkin öz yeterlik algısının alt boyutlarının farklılaştırılmış öğretime karşı öğretmen görüşleri üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu ve toplam varyansın %51’ini açıkladığını, öz yeterlik algısının öğretmen görüşlerine katkısının istatiksel olarak çok yüksek düzeyde anlamlı olduğu tespit edilmiştir.