ÇOK KÜLTÜRLÜ EĞİTİM KONUSU ÜZERİNE YAPILMIŞ LİSANSÜSTÜ TEZLERİN ANALİZİ

Abstract

Sosyal, ekonomik, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin hız kazandığı küresel çağda farklı kültürlerin birbirleri ile ilişki ve sürekli etkileşim halinde olması artmıştır. Bu gelişmelerin sonucu olarak farklılıklara saygı ve hoşgörü değerlerinin önemi daha fazla ortaya çıkmaktadır. Farklılıkların eğitim ortamına yansıtılması, saygı ve hoşgörüyle karşılanması çok kültürlü eğitim ile sağlanabilir. Bu çerçeveden bakıldığında bu konunun önemi ve bu konuda yapılan çalışmaların sayısı giderek artmaktadır. Lisansüstü̈ çalışmaların alanyazına en önemli faydalarından birisi, araştırmacılara güncel gelişmeleri, uygulamaları veya eksiklikleri ortaya koyarak çözüm önerilerini sunmasıdır. Bu bakımdan, özellikle başta sosyal bilgiler alanında olmak üzere çeşitli alanlar ile ilişkilendirilen çok kültürlü eğitim konusu üzerine yapılan tezlerdeki eğilimlerin belirlenmesi alanyazın açısından önem taşımaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı çok kültürlü eğitim konusu üzerine yapılmış̧ lisansüstü̈ tezleri analiz ederek, tezlerdeki genel eğilimleri tespit etmektir. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu araştırma, çok kültürlü eğitim üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesine ilişkin bir betimsel içerik analiz çalışmasıdır. Araştırma kapsamında çok kültürlü eğitim üzerine yapılmış Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığı’nın Ulusal Tez Veri Tabanı’nda yer alan erişim izni olan yüksek lisans ve doktora tezleri incelenmiştir. Veri toplama sürecinin bu aşamasında resmi internet sitesindeki “gelişmiş tarama’’ sekmesiyle araştırmanın konusuna bağlı olarak “Çok kültürlü eğitim” anahtar kelimesi kullanılarak detaylı taramalar gerçekleştirilmiştir. Araştırma 2009-2022 yıllarını kapsamaktadır. Araştırmanın sonucunda çok kültürlü eğitim konusu üzerine yapılan lisansüstü tezlerin çoğunlukla yüksek lisans tezlerinden oluştuğu, çalışma grubu olarak sıklıkla öğretmenlerin tercih edildiği görülmüştür. Araştırmadan elde edilen diğer sonuçlara göre, incelenen tezlerin en fazla 2019 yılında, eğitim programları ve öğretimi alanında, nicel yöntemler kullanılarak hazırlandığı tespit edilmiştir. Yüksek lisans ve doktora tezlerinde çoğunlukla “çok kültürlü eğitime yönelik tutum” konularının çalışıldığı görülmüştür.