TrDizin İndekslenen Yayınlar

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12597/3198

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 20 of 2832
  • TRDizin
    IMPACT OF POLITICAL CULTURE ON THE POLICY-MAKING PROCESS: COMPARATIVE ANALYSIS OF THE UNITED KINGDOM AND TÜRKIYE
    (2024) Aydilek, E.
    Questioning the codes, sociological tendencies, fields of social conflict/ harmony of a country’s political culture is essential in identifying the problems of that country’s political, social, and human life. All these parameters, such as determining values, symbols, and tendencies in political culture, directly or indirectly affect the policy-making process of countries. This study focuses on the effects of political culture on policy making in the United Kingdom (UK) and Türkiye, trying to understand the differences and similarities in this area and includes extensive comparative analysis. The main problem of this research is whether phenomena can be transferred from the UK to Türkiye in terms of political culture to solve political and social issues in Türkiye. The hypothesis derived from this research question is that Türkiye’s political culture and institutions have been politicized as a historical tradition, especially in recent years. In this context, the study aims to contribute to an under-researched area of comparative political science and literature by providing insights into the political dynamics of Türkiye and the UK. The study’s methodology and explanations of the literature on political culture, integrated with analyses of selected cases, provide a framework for understanding and comparing Türkiye’s political culture with that of the UK. These efforts can be seen as an insufficient but essential step towards solving the problems of Türkiye’s political culture.
  • TRDizin
    “Bir Daha Asla Yalnız Kalma”: Finlandiya-NATO İlişkileri Çerçevesinde Üyelik Krizi ve Türkiye
    (2024) Küçük, E.
    Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) kuruluşundan itibaren genişleyip günümüze kadar varlığını sürdüren en önemli askeri örgüt olma özelliğini taşımaktadır. Soğuk Savaş’tan sonra birçok Avrupa devleti NATO’ya katıldı fakat izlemiş oldukları tarafsızlık politikasından dolayı Finlandiya ve İsveç herhangi bir askeri örgüte katılmadılar. Ancak Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile ortaya çıkan tehdit, iki Nordik devleti Finlandiya’nın ve İsveç’in NATO üyeliğini gündeme getirmiştir. Her iki devletin yetkilileri, yaptıkları açıklamalar ve yürüttükleri politikalar ile kamuoylarını hazırlayarak hızlı bir şekilde NATO üyelik sürecini başlatmışlardır. Fakat Türkiye, zaman zaman dış politikasında uyguladığı veto kartını Finlandiya’ya ve İsveç’e karşı da uygulamıştır. Finlandiya, “Finlandizasyon” sendromundan kurtulmak, jeopolitik riskleri minimum seviyede tutmak ve tarihte yaşadığı tecrübelere istinaden bir daha yalnız kalmamak için NATO’nun güvenlik şemsiyesine girmek istemiştir. Makalenin ilk bölümünde Soğuk Savaş döneminde Finlandiya’nın SSCB’nin gölgesinde izlediği “Finlandizasyon” politikası, ikinci bölümde Finlandiya-NATO ilişkilerinin tarihsel arka planı ve üçüncü bölümde ise Finlandiya’nın NATO üyelik başvurusu çerçevesinde Türkiye’nin veto kararı üç ana başlık altında incelenecektir. Bu çalışma Rusya’nın askerî müdahaleleri ve öngörülemez durumunun, Finlandiya’daki ‘geleneksel’ Rus korkusunun ortaya çıkmasına ve “Finlandizasyon” sürecinin tamamen sona ermesine yol açtığını iddia etmektedir. Siyasi Tarih disiplini çerçevesinde Finlandiya-NATO ilişkilerini Türkiye perspektifiyle değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
  • TRDizin
    Yabancı Uyruklu Spor Bilimleri Öğrencilerinin Eğitim Süreçlerindeki Gizli Engel: Mikro Saldırganlık
    (2024) Özbal, A.F.; Balıbey, K.; Boztoprak, M.F.
    Bu araştırmada Kastamonu Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim hayatı boyunca karşılaştıkları-maruz kaldıkları mikro saldırgan davranışların incelenmesi amaçlanmıştır. Türkçe literatürde spor bilimleri alanında eğitimine devam eden öğrencilere yönelik yapılan çalışmaların çok kısıtlı olması nedeniyle araştırmanın alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmanın örneklemini, eğitim-öğretim hayatına Kastamonu Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde devam eden on yabancı uyruklu öğrenci oluşturmaktadır. Örneklem ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler; maddi zorluklar, dil, dışlanma, olumsuz davranışlar, gizli söylemler, ırk ve kültürel farklılıklar ve motivasyon olarak kodlanmıştır. Verilerin analizi MAXQDA 2020 nitel araştırma programı ile yapılmıştır. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun maddi imkânsızlıklarının yetersizliği nedeniyle büyük problem yaşadığı araştırmanın dikkat çeken bir sonucudur. Diğer önemli sonuç ise bazı öğrencilerin dil konusunda problem yaşarken bazılarının hiç problem yaşamamasıdır. Bununla birlikte öğrencilerin ırk ve kültürel farklılıklar, dışlanma ile ilgili büyük problemler yaşamadığı ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde yabancı uyruklu öğrencilerin zamanla Türk kültürüne ve diline uyum sağlayarak kültürlerarası farkındalık kazanması, Türk öğrencilerle ve öğretim elemanlarıyla daha etkili iletişim kurmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
  • TRDizin
    Sosyal Bilgiler Dersinde Eğitsel Oyunlar Yoluyla Bazı Kök Değerlerin Kazandırılması: Bir Eylem Araştırması
    (2024) Altunel, S.; Avcı, E.K.
    Öğretmenler, öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerine çeşitli yöntem ve teknikleri kullanarak değerleri aktarmaya çalışırlar. Bu yöntem ve tekniklerden birisi de eğitsel oyunlardır. Araştırmada, sosyal bilgiler dersinde eğitsel oyunlar yoluyla öğrencilere öz denetim, dostluk, adalet ve sevgi kök değerlerin kazandırılması hedeflenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında bir devlet ortaokulunun 7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma nitel araştırma modellerinden eylem araştırmasıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler; ön ve son algı metinleri, gözlem, video kayıtları, öğrenci günlükleri, öğretmen günlükleri ve odak grup görüşmeleri ile toplanmıştır. Elde edilen veriler, içerik analiziyle çözümlenmiştir. Çalışmada eğitsel oyun etkinlikleri sonrasında 7. sınıf öğlencilerinin öz denetim değeri hariç dostluk, adalet ve sevgi değerlerini tanıdıkları ve bu değerleri tanımlayabildikleri görülmektedir. Gerçekleştirilen eğitsel oyun etkinlikleri ile öğrencilerin değerleri daha iyi kavradıkları ve değerlere ilişkin algılarının geliştiği söylenebilir. Buradan hareketle benzeri çalışmaların farklı dersler ve sınıf düzeylerinde yapılması önerilebilir.
  • TRDizin
    OSMANLI TAŞRA MECLİSLERİNE BİR ÖRNEK: KÜRE-İ NÜHAS MUHASSILLIK MECLİSİ
    (2024) Kundakçı, S.
    Osmanlı Devleti’nin taşra teşkilatının yapılanmasında tımar sistemi oldukça önemli bir yere sahiptir. Ortaçağ şartlarında özellikle taşradaki gelirlerin merkez tarafından toplanması ve maaş olarak dağıtılması oldukça zor bir işti. Bu zorluk, vazife sahiplerinin maaş yerine doğrudan tarım gelirlerini toplaması gerekliliğini beraberinde getirmiştir. Böylece devlet, dirlik sahipleri aracılığıyla taşradaki çoğu vergiyi toplayabilir hale gelmiştir. Ancak zamanla tımar sisteminde meydana gelen bozulmalar karşısında alınan tedbirler, iltizam ve malikâne sistemini ortaya çıkarmıştır. Bu şekilde, vergiler, mültezim ve mütesellim ve hatta ayan gibi yerel idareciler tarafından toplanmıştır. Tanzimat Fermanı ile iltizam sistemi kaldırılmaya çalışılmış ve vergilerin merkez tarafından toplanmasını sağlamak amacıyla muhassıllık meclisleri kurulmuştur. Bu meclislerden biri de Küre-i Nühas Muhassıllık Meclisi olmuştur. Kastamonu Sancağı’na bağlı Küre-i Nühas Kazası’nda kurulan bu meclisin aldığı kararların yazılı olduğu defter çalışmanın ana kaynağını oluşturmaktadır. Deftere göre, Küre-i Nühas Muhassıllık Meclisi’ne bağlı olan meclisler, meclis üyeleri ve atanma şekilleri, meclisin idarî alanda aldığı kararlar değerlendirilerek meclisin bir mahkeme gibi de çalıştığı anlatılacaktır. Sancak dâhilinde Kastamonu ve Küre-i Nühas’ta olmak üzere sadece iki muhassıllık meclisi açılmıştır. Değerlendirilen Küre-i Nühas Muhassıllık Meclisi ise yaklaşık altı ay kadar çalışabilmiştir.
  • TRDizin
    Social Media Use in Primary and Secondary Education Institutions as a Communication Tool in the Framework of School Culture
    (2024) Kesim, B.; Alabaş, R.
    The schools, as social institutions, form a unique school culture with their characteristics, shared values, and beliefs. The social foundations of education are closely related to the environment. One of the factors affecting school culture is communication with its environment as the school interacts with its environment. Schools realize institutional communication, which has an important place in their culture, through different tools. This study aims to determine the use of social media tools as a communication tool in primary and secondary education institutions within the framework of school culture. In the study, the use of social media tools in educational institutions was revealed in line with the opinions of school social media managers. Conducted with a case study approach by qualitative research methodology, the study group of the research was determined by maximum diversity sampling from purposeful sampling methods. The interviews were conducted with the participation of 18 school social media managers working in public schools at different levels and with different socioeconomic levels in Istanbul. Social media managers are teachers, and 15 of these teachers also have administrative duties (1 is a school principal, and 14 are vice principals) in the same school. The data were collected through a semi-structured interview form and analyzed using a content analysis approach. The results of the study revealed that schools prefer Instagram more frequently and that school social media managers use their social media accounts for sharing information and news and promoting the school. The ethical principles followed by schools in social media administration were collected in the categories of respecting personal rights and private life, sharing content related to the institution, compliance with the legislation, the posts reflecting the values, being shared with the decision of the commission, using Turkish correctly, and student and parent satisfaction. The participants stated that they strive to establish two-way communication with their followers in their social media accounts and that social media contributes to their organizations more frequently in terms of usefulness, advertising and promotion, and stakeholder satisfaction.
  • TRDizin
    Investigation of the Effect of Different Electromagnetic Interference Filter Topologies to DC–DC Boost Converter for Continuous Conduction Mode
    (2024) Şehirli, E.
    This paper presents the design and application of boost converter operated in continuous conduction mode for 15 W, with 25 kHz switching frequency with induc tor-capacitor-inductor (LCL), pi, inductor capacitor (LC) with damping, and LC electromagnetic interference filters. Also, modeling and analysis of the boost converter in terms of state space and small signal are given. Furthermore, the effect of each filter to differential mode (DM) noise and to control characteristics by root locus and bode diagrams for the boost converter are presented, which is not presented in detail in the literature for the boost converter. All results obtained by applications and simulations are compared. Moreover, frequency spectrums are given to compare DM noises. As a result, for control point of view, LCL filter provides better results, and for reducing DM noise, the LC and pi filters are superior to others. Besides, the LCL filter reduces the inductor value by 30% compared to other filters.
  • TRDizin
    Fransız Mühendis Collignon’un Kinematik Kitabının Osmanlıca Uyarlaması: Margosyan’ın Fenn-i Mihânik-i Riyâzî Ders Notları
    (2024) Eden, A.; Takıcak, S.B.
    Üniversite eğitimini Fransa’daki mühendislik okulu École des Ponts et Chausséés’de (EPC) tamamlayan Aram Margosyan, Osmanlı Devleti’nde üst düzey bürokratik görevler yürütmenin yanı sıra, Osmanlı’nın ilk sivil mühendislik okulu olan Hendese-i Mülkiye Mektebi’nin ilk sivil hocalarından biridir. Margosyan’ın bu okulda okutulmak üzere kaleme aldığı Fenn-i Mihânik-i Riyâzî (FMR) kitabı bu çalışma kapsamında incelendi. Söz konusu kitaba kaynaklık edebileceğini tahmin ettiğimiz 1883’ten önce basılmış Fransızca mekanik kitaplarının kinematik bölümlerini Margosyan’ın eseriyle karşılaştırdık. Bu inceleme neticesinde EPC’de Margosyan’ın öğrenci olduğu dönemde hocalık yapmış Édouard Collignon’un eseriyle Margosyan’ın eseri arasında hem şekilsel hem de içerik olarak büyük örtüşmeler tespit ettik. Collignon’un eserine kitabında hiç atıf yapmayan Margosyan, Collignon’un eserinin birebir çevirisini yapmamış ve sadece yarıya yakın kısmını Osmanlıcaya uyarlamıştır. Konu anlatımında Collignon’un kitabında verilen şekillerden ve geometrik açıklamalardan büyük ölçüde yararlandığını gösterdiğimiz Margosyan, Osmanlıca teknik kitap yazmadaki dönemin zorluklarını bu şekilde aşmaya çalışmıştır. Emsalleri arasında geometrik anlatımın en yoğun olduğu Collignon’un kitabını uyarlamak için seçerken bu özelliğinin rol oynadığını düşünüyoruz.
  • TRDizin
    KİŞİLİK TİPLERİNİN KARİYER BAŞARISI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: HAVACILIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA
    (2024) ÇElik, A.; Yıldırım, Ş.S.
    Küreselleşen dünyada havacılık sektörünün bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde teknolojik gelişmelerin yanı sıra ekonomik ve sosyal alanlarda da gelişime büyük katkı sağladığı görülmektedir. Bu bağlamda hayatın şekillenmesinde rol oynayan havacılık sektörünün bu durumu daha ileriye taşıyabilmesi için hizmet veren çalışanlarının kişilik tipleri ve mevcut kariyerlerindeki başarı memnuniyetinin dikkate alınması ve değerlendirilmesi ilgili alana her açıdan katkı sağlayacaktır. Zamanla değişen ve gelişen iş hayatında, kişilik tipleriyle ilişkili olarak kişilik özelliklerinin mevcut değişime ve gelişime yön verdiği görülmektedir. İnsanları birbirinden farklı kılan ve çevresel faktörlerin etkisiyle şekillenebilen duyguların, düşüncelerin ve davranışların sahip olunan kişilikleri yansıttığı ifade edilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı havacılık sektöründe çalışanların kişilik tiplerinin kariyer başarıları üzerindeki etkisini saptamak ve ilgili kavramların ilişkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda özel bir havayolu şirketinin çalışanlarından güvenirlikleri test edilmiş olan “Beş Faktörlü Kişilik Tipleri Ölçeği” ve “Kariyer Başarısı Ölçeği” kullanılarak, anket tekniğiyle veri toplanmıştır. Toplam 274 çalışandan veri toplanmıştır. Veri, çevrimiçi anket uygulama yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Kavramlar arasındaki ilişkiyi test etmek amacıyla korelasyon analizinden, etkiyi test etmek amacıyla ise regresyon analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre beş faktörlü kişilik tipleri ile kariyer başarısı arasında ilişkinin var olduğu, sorumluluk ve uyumluluk boyutlarının kariyer başarısını pozitif yönde ve anlamlı olarak etkilediği diğer boyutların ise kariyer başarısına anlamlı bir etkide bulunmadığı tespit edilmiştir. Havacılık sektörünün her alanında iletişim oldukça önemlidir. Dışadönük kişilikler genellikle iletişimde iyi oldukları için bu alanda avantajlı olabilirler. Ancak, bazı teknik pozisyonlar veya yüksek düzeyde odak gerektiren görevlerde (süpervizör, harekat memuru), daha içe dönük veya odaklanmış bir kişilik tercih edilebilir.
  • TRDizin
    İlişki kalitesi, inovatif iş davranışı ve örgütsel güven ilişkisinde kariyer tatmininin aracılık rolü
    (2024) Sökmen, A.; Sökmen, A.; Kenek, G.
    İlişki kalitesinin, inovatif iş davranışı ve örgütsel güven ile ilişkisinde, kariyer tatmininin aracı rolünün tespiti bu çalışmanın temel amacıdır. Araştırmaya İstanbul’da hizmet sektöründe faaliyet gösteren bir bankanın genel merkezinde görev yapan 267 personel katılmıştır. Araştırma kapsamında, değişkenlere ilişkin ifadelerden oluşan ölçekler, ilgili banka çalışanlarına çevrimiçi ve yüz yüze uygulanarak veriler toplanmıştır. Yapılan analizlere göre tüm değişkenler arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Ayrıca regresyon analizleri ile ilişki kalitesinin inovatif iş davranışı, örgütsel güven ve kariyer tatmini üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu; kariyer tatmininin de örgütsel güven ve inovatif iş davranışı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular, kariyer tatmininin, ilişki kalitesi ile inovatif iş davranışı arasında ve ilişki kalitesi ile örgütsel güven arasında kısmi aracılık rolüne sahip olduğunu da göstermektedir.
  • TRDizin
    Örgütsel Açıdan Kaynak Bağımlılığı Kuramı Perspektifinde Stratejik Halkla İlişkiler Üzerine Teorik Bir İnceleme
    (2024) Karakulle, İ.
    Günümüz rekabet koşulları örgütleri stratejik bir bakış açısıyla faaliyetlerini yürütmeye yöneltmektedir. Özellikle örgüt çevresinde meydana gelen değişim ve gelişim örgütlerin yönetim yapılarından uygulamalarına kadar birçok alanda sahip olduğu kaynakları etkili bir biçimde kullanmalarına olanak tanımaktadır. Stratejik halkla ilişkiler örgütlerin çevreleriyle olan ilişkilerinde örgüte önemli bir katkı sağlamaktadır. Teknolojik gelişmelere bağlı olarak örgütlerin çevreleriyle olan etkileşim süreci geçmişle kıyaslandığında günümüzde daha hızlı ve kısa süre içerisinde gerçekleşmektedir. Bu durum örgütlerin karar alma süreçlerinde, çevresel beklenti ve tepkilere daha stratejik davranmaları ve çevrenin beklentilerini etkili bir iletişim süreciyle karşılamaları gerekliliğini ortaya koymaktadır. Stratejik halkla ilişkiler bu sürecin örgüt lehine oluşacak biçimde yürütülmesinde örgütlere yönetsel ve stratejik olarak etkili bir işlev sağlamaktadır. Kaynak bağımlılığı kuramı örgütün çevreleriyle olan ilişkilerinde kuramsal bir yaklaşım sunmaktadır. Çalışmanın amacı alan yazında sınırlı olan stratejik halkla ilişkilerin kaynak bağımlılığı kuramı perspektifinde nasıl ve ne şekilde kullanıldığını açıklamaya çalışmaktır.
  • TRDizin
    UÇURUMA BAKMAK: ÇAĞDAŞ SANATTA MİZANABİM UYGULAMALARI
    (2024) Aydın, A.; Uçar, M.
    Fransızca bir terim olan ve adını arma bilimi olan Heraldik’ten alan mizanabim (mise en abyme) tam olarak ‘uçuruma yerleştirmek’ anlamına gelir. İlk olarak André Gide’in Günlük adlı eserinde kavramsallaştırdığı mizanabim terimi görsel metaforlardan yararlanarak başta edebiyat olmak üzere çeşitli sanat dallarında uygulanan biçimsel bir yöntemdir. Modern ve modern öncesi dönemde görüntülerin iç içe yerleştirilmesine dayalı bir uygulama biçimi olarak bilinen yöntemin örnekleri modernite sonrası çağdaş sanat uygulamalarında da görülmeye başlanmıştır. Bu çalışma, hakkında fazla bilgi olmayan ve çok tanınmayan mizanabim yönteminin çağdaş sanat uygulamalarından seçilen örnekler üzerinden irdelenmesini ve analizini amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda konu ile ilgili olarak literatür tarama yoluyla elde edilen veriler doğrultusunda bazı sanat eserleri tespit edilmiştir. Tespit edilen eserler doküman analizi yöntemi ile incelenmiş ve konu ile ilgili bilgiler ise bazı sanatçılarla görüşme sonucu elde edilmiştir. Eser örnekleri incelenirken Dällenbach’ın mizanabim tipolojisinden yararlanılarak eserler analiz edilmiştir. Yapılan analiz ve değerlendirme sonucunda mizanabimin çağdaş sanat uygulamaları içerisinde kullanılan bir yöntem olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.
  • TRDizin
    Uygulamalı Dijital İlahiyat Araştırmaları I Eğitim Programı Tanıtımı (5-17 Şubat 2024)
    (2024) Doğan, N.S.
    Son yıllarda özellikle de pandemi süreciyle birlikte yeni bir ivme kazanan dijital dönüşüm, genelde günlük yaşamı özelde akademik hayatı derinden etkileyen birçok değişimi beraberinde getirmiştir. Dijital uygulamalar bilgiye erişim, eğitim-öğretim, kaynak kullanım ve iletişim sahalarında pek çok imkân vermektedir. Buna bağlı olarak ülkemizde akademik alanda, dijital uygulamaların kullanımı büyük ölçüde artmıştır. Bilgiye daha hızlı ve geniş kapsamlı erişim imkânı sağlayan dijital uygulamalar sayesinde eğitim süreçleri dijitalleşmiş ve uzaktan eğitim modelleri daha yaygın hale gelmiştir. Bununla birlikte, kaynak kullanımı ve iletişim de dijital araçlar sayesinde daha etkili hale gelmiştir. Bu durum dijital beşerî bilimler adı verilen yeni bir çalışma alanının ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Bu alan, interdisipliner ve multidisipliner bir yaklaşımla çalışarak, dijital uygulamaların beşerî bilimlere adaptasyonu ve yeni çalışma süreçlerinin oluşturulmasını sağlamıştır. Bu süreçlerin devamı niteliğinde TÜBİTAK destekli Uygulamalı Dijital İlahiyat Araştırmaları I Eğitim Programı, hali hazırda ilahiyat sahasında yürütülen akademik çalışmalar ile dijital beşerî bilimlerin yöntemleri arasında entegrasyon kurmayı amaçlamıştır. Bu amaca hizmet eden bir faaliyet olarak dijital teknolojilerin ilahiyat araştırmalarında kullanımı ve söz konusu adaptasyonun gerçekleştirilmesine yönelik olarak “TÜBİTAK 2237-A Bilimsel Eğitim Etkinlikleri Desteği” Programı kapsamında 5-17 Şubat 2024 tarihleri arasında Türkiye'nin çeşitli şehirlerinden ve farklı ilahiyat fakültelerinden yüksek lisans ve doktora eğitimlerine devam eden 80 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada söz konusu eğitim programının tanıtımı yapılmıştır.
  • TRDizin
    DİSİPLİNLERARASI BİR ANLATIM BİÇİMİ OLARAK SERAMİK KARİKATÜR
    (2024) Özer, S.; Canduran, K.
    Geçmişten günümüze varlığı tartışmalar içeren ve postmodernizm ile kabullenilen disiplinlerarası yaklaşım, iki veya daha fazla alanın birbiriyle etkileşim içinde olmasıdır. Edebiyattan sahne sanatlarına, bilimsel alanlardan görsel sanatlara kadar birçok alanı kapsayabilen disiplinlerarasılık, yeni çözümler, yeni söylemler oluşması konusunda oldukça önemli bir etkendir. Bahsi geçen bu alanlardan edebiyatta mizah ve görsel sanatlarda da seramik gibi birbirinden çok farklı disiplinlerin bir araya gelmesiyle seramik karikatür adı altında yeni bir anlatım şekli ortaya çıkmaktadır. Araştırmada, öncelikle mizah ve alt türlerinden karikatür kavramları üzerine tanım ve örneklere yer verilmiştir. Sonrasında seramik karikatürün ne olduğu, geçmişten günümüze kadar nasıl ulaştığı ve konuyla ilgili eserler yapan sanatçı örnekleri alt başlıklar halinde incelenmiştir. Seramik karikatürün günümüzdeki durumu ve nasıl yeni bir katkı sağlanacağı araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Yapılan incelemeler doğrultusunda seramik karikatürün, karikatürün seramikleştirilmesi ve seramiğin karikatürleştirilmesi adı altında iki farklı yöntem ile değerlendirilmesi gerektiği önerilmiştir. Araştırma nitel bir araştırma yöntemi olup, literatür taraması yapılarak veri toplanmıştır. Disiplinlerarası yaklaşımın her iki alana da katkı sağladığı sonucuna ulaşılarak, yapılan çalışmanın gelecekteki seramik karikatür araştırmalarına faydalı olması hedeflenmiştir.
  • TRDizin
    Freeganizmin Sürdürülebilirliğe Etkisine Dair Bir İnceleme
    (2024) Şalkomoğlu, B.; Çalışkan, S.
    İnsanlar var oluşlarından bugüne devamlı tüketen varlıklar olmuşlardır. Günümüz şartlarında toplumların odağında da yine tüketim yer almaktadır. Zamanla bu tüketim anlayışı farklılaşmıştır. Temel ihtiyaçların dışında gösteriş, haz, statü, kimlik ve itibar gibi faktörlerin de dâhil olmasıyla yeni bir boyut kazanmıştır. Bu çalışma gastronomide yeni trendler arasında yer alan freeganizm akımını konu edinmektedir. Freeganizm, aşırı tüketim karşıtı bir eylem olarak ortaya çıkmıştır. Çalışmanın amacı, freeganizmin bir gıda akımı olmanın dışında taşıdığı anlamların kendin yap akımı ile ilişkilendirilerek ortaya konulmasıdır. Çalışmada freeganizm, kendin yap ve minimalizm kavramları ve bu kavramların anlamsal ilişkisi betimsel analiz aracılığıyla incelenmiştir. Bu amaca yönelik konunun gastronomi ile ilişkisinin yanı sıra sürdürülebilir bir yaşamı teşvik ederek, ikinci el eşya kullanımı ve sadeleşme hareketi ile ilişkisi ele alınmıştır. Çalışmada freeganizmin yalnızca bir gıda akımı olup olmadığı sorusuna yanıt aranmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda freeganizmin son yıllarda yaygınlaşma gösterdiği ve birbirinde farklı olarak tanımlanan “freeganizm” ve “kendin yap” akımlarının ortak bir noktada buluşabildiğine değinilmiştir. Freeganizm felsefesi ve kendin yap hareketi arasında ideolojik ve eylemsel benzerlikler saptanmıştır.
  • TRDizin
    Calculating the Protein Quality of Soups Consumed in Türkiye
    (2024) Karlı, K.; Aksu, B.; Özaydın, B.; Polat, İ.
    This study aimed to estimate the protein quality of some soups consumed in Türkiye using the protein digestibility-corrected amino acid score (PDCAAS) method. This method is based on limiting amino acids and digestibility factors. The limiting amino acid in dietary proteins affects amino acid synthesis in the body. Because protein synthesis depends on the minimum amount of amino acids. If PDCAAS is less than 1, the soup has at least one limiting amino acid (LAA). In this study, twenty-five different soups' energy, protein, and essential amino acid patterns were analyzed, and PDCAAS was calculated. Microsoft Excel Programme was used to calculate the data obtained. The soups with the highest protein quality were Lebeniye (1.0), Yogurt (1.0), Flour (0.9), Tarhana (0.88), and Tomato soup milk (0.87). The soups with the lowest protein quality were Tutmaç (0.38), Rice (0.46), Yüzük (0.61), Vegetable soup (summer) (0.62), and Vegetable soup (winter) (0.64). Lebeniye and Yogurt soup had no LAA, whereas Tarhana, Vegetable soups, Tutmaç, Rice, and Yüzük soup had lysine LAA. The LAA of tomato soup milk is methionine and cysteine. Animal proteins added to the soup increase the protein quality. Considering that protein quality is as important as protein quantity in providing a healthy diet, this study is thought to be guided when planning nutrition, especially in groups with low protein intake.
  • TRDizin
    Chlorogenic Acid: HPLC Quantification and In Vitro Assessment of Proliferative and Migration Effects on Human Dermal Fibroblast Cells
    (2024) Akpınar, A.; Miloğlu, F.D.; Gündoğdu, G.; Güven, L.; Bayrak, B.; Kadıoğlu, Y.
    Chlorogenic acid (CA) exhibits diverse biological activities, including antioxidant and antiinflammatory effects. This research aims to develop, optimize, and validate an HPLC method to quantify CA in methanol and investigate its in vitro proliferative and cell migration effects on human-dermal-fibroblast (HDF) cell lines in a dose-dependent manner. The HPLC experimental conditions were optimized using the central composite design (CCD) method for determining CA. Chromatographic separation occurred at a wavelength of 330 nm. Under the optimized conditions, the method exhibited linearity across a concentration range of 0.1-100 µg/mL, demonstrating sensitivity (LOQ:0.1µg/mL), precision (RSD%≤3.32), and accuracy (RE%≤4.05). To evaluate the in vitro proliferative and cell migration effects on HDFs, we employed the XTT cell proliferation assay and TAS-TOS commercial kits. The XTT assay revealed that CA displayed a proliferative effect within the concentration range of 75-250 µM (P <0.01), and at a concentration of 125 µM, TAS levels increased significantly (P<0.05). The scratch assay demonstrated that HDF cell migration increased at 12 h, with substantial closure of the wound area at 24 h when treated with CA concentrations between 75-125 µM. The results demonstrate that pure chlorogenic acid extracted from plants exhibits dose-dependent effects on cell proliferation, antioxidant, and cell migration
  • TRDizin
    Artificial intelligence perspective on tourism education
    (2024) Güner, D.; Çılgınoğlu, H.
    This study is designed with an analytical approach that compares and analyzes the views of artificial intelligence algorithms on tourism education. This study, which includes data collection, data analysis, and conclusion-drawing processes, aims to understand, evaluate, and improve the problems related to tourism education from the perspective of artificial intelligence. The questions used in the data collection phase were inspired by the 2023 theme of the 23rd National Tourism Congress, "Tourism Education." The answers obtained through four basic questions directed to ChatGBT 3.5, Jenni, Bearly, and Google Bard artificial intelligence algorithms were collected in August 2023. The average time to answer each question was between 5-20 seconds. The questions were posed in Turkish for the ChatGBT 3.5, Google Bard, and Bearly algorithms, while they were translated into English for Jenni. In the data analysis phase, the long answer texts obtained from the artificial intelligence algorithms were analyzed using the hierarchical code sub-code model of the MAXQDA24 qualitative data analysis program. The similarities and differences between the findings were interpreted. As a result of the examinations conducted, it has been observed that the most comprehensive and up-to-date data were provided by Bard and Bearly. The information provided by the ChatGBT 3.5 algorithm, being based on data up to September 2021, and Jenni's limited features being freely accessible, have been restrictive in terms of the obtained responses. When the research findings are evaluated overall, it is observed that the language used is fluent, a general-to-specific approach is adopted, and there is no significant inconsistency among the provided information.
  • TRDizin
    Lise öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Kastamonu örneği
    (2024) Ünal, E.; Özbal, A.F.
    Araştırmanın amacı liselerde eğitim alan öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersindeki tutumlarının çeşitli değişkenlere yönelik incelenmesidir. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama yöntemi araştırmada kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları basit tesadüfi örnekleme yolu seçilmiştir. Katılımcılar, Anadolu lisesi öğrencilerinden oluşan 242 (142 kadın, 100 erkek) kişidir. Güllü ve Güçlü ‘nün geliştirmiş olduğu; Ortaöğretim Öğrencileri için Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeği (OÖBEDTÖ) veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Bu ölçeğin maddeleri, 5’li likert tipindedir ve tek boyutludur. Ölçekte 35 madde kullanılmıştır. Gerçekleştirilen araştırmada Cronbach Alpha iç-tutarlılık analizi .93 olarak bulunmuştur. SPSS 21.0 programı ile yapılan analizlerle birlikte verilerin normal dağılım gösterdiği bulunmuştur. Bunun sonucunda araştırmada parametrik testler kullanılmıştır. Cinsiyet, sporcu lisansı olma/olmama, aile bireylerinin spor yapma durumu adlı değişkenlerin analizinde bağımsız örneklemler t-testi; sınıf düzeyi, spor yapma sıklığı, anne ve baba eğitim durumu değişkenlerinde ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Katılımcı grubunu betimlemek için frekans ve yüzde analizleri kullanılmıştır. Gerçekleştirilen analizler sonucunda cinsiyet (p<0,001), sporcu lisansı olma/olmama (p<0,000), sınıf düzeyi ve spor yapma sıklığı (p<0,000) değişkenlerinde öğrencilerin tutumlarının anlamlı farklılaştığı saptanmıştır (p<0,05). Aile bireylerinin spor yapıyor olması, anne ve baba eğitim durumuna yönelik olarak gerçekleştirilen analizler sonucunda öğrencilerin tutumlarında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir (p>0,05).
  • TRDizin
    The impact of the Covid-19 Pandemic on financial performance of airlines’ in terms of expenses and profitability: Turkish Airlines and Pegasus
    (2024) Dayı, F.; Mousa, R.A.
    The Covid-19 pandemic has had a detrimental impact on social, political, and economic facets, precipitating substantial shifts in societal structures and economic frameworks. The pandemic has also taken a toll on the airline passenger transportation sector. During the pandemic, airline travel underwent regulation, with reduced seat capacities and a transition from wide to narrow-body aircraft. Throughout this period, airline revenues experienced a decline while expenses escalated, causing a significant imbalance between income and expenses. This imbalance led to losses in operating activities for airlines. This study investigated the impact of the pandemic on airlines’ expenses. Data were collected from the 2019-2022 financial statements of Turkish Airlines (THY) and Pegasus (PGSUS), which are traded on Borsa Istanbul. The study focused on revenues, costs of sales, gross profit, general administrative expenses, marketing costs, operating profits/losses, financing costs, profits/losses before tax from continuing operations, and net period profits/losses for the financial year. Trend, vertical, and ratio analyses were performed to evaluate the findings. The results showed that the expenses of and Pegasus increased drastically during the pandemic. Their revenues started to rise in 2021 and increased drastically in 2022. While they suffered losses due to high expenses during the pandemic, they showed a better profitability performance in 2022 than before the pandemic.