TÜRKİYE’DE KIRSAL KESİMİN KALKINMASINDA ÖNEMLİ BİR MODEL: DEVLET ÜRETME ÇİFTLİKLERİ (1949-1960)

Abstract

1949 yılında tesisinden 1960 yılına kadar olan dönemde Devlet ÜretmeÇiftliklerinin (DÜÇ) tarım üretimi faaliyetleri ve bu faaliyetlerin ekonomiye olanyansımaları çalışmanın konusunu teşkil etmektedir. Konu, Devlet Üretme ÇiftlikleriGenel Müdürlüğünün (DÜÇGM) kuruluşu ve görevleri (1949-1950); DÜÇ’nin üretimfaaliyetleri (1950-1960) ile sınırlandırılarak iki dönem dâhilinde ele alınmıştır.Türkiye’de DÜÇ’nin tarımsal faaliyetleri ve bu faaliyetlerin ekonomiye olan katkılarısayısal veriler üzerinde değerlendirilmiştir. Çalışmanın kaynak materyalini, Cumhuriyetarşivi belgeleri, resmi yayınlardan; zabıt ceridesi, kanunlar ve tutanak dergileri, resmigazete, istatistik yıllıkları, ayın tarihi ve dönemin süreli yayınları arasında yer alan tarımve ekonomi dergilerinin makaleleri oluşturmaktadır. Konu incelenirken, döneminTürkiye’sinde DÜÇ’nin tarım işletmeciliği ve damızlık üretimi alanında gerçekleştirdiğiçalışmalar göz önüne getirilerek gerekli değerlendirilmeler yapılmıştır. İnsanlarınbeslenme ihtiyaçlarının büyük bir bölümünün tarım üretimi ile karşılanması tarımı ülkeekonomisine katkı sağlayan önemli bir sektör haline getirmiştir. Bunun yanı sıra 1949 -1960 yılları arasında devlet üretme çiftliklerinde milyonlarca dekar arazinin ekilmesi vebu ekimden yüz binlerce ton hububat ve değişik ürünlerin yetiştirilmesi her konudaçiftçilere örnek teşkil etmektedir. İlgili alan yazınında bu konuda bir boşlukgörülmektedir. Bu konuya odaklanarak alandaki ihtiyaca cevap vermek bu çalışmayıyapmamızın temel amaçları arasında yer almıştır.