DOĞAL AFET OKURYAZARLIĞI BAĞLAMINDA ÖĞRETİM PROGRAMLARINDAKİ AFETLERLE İLİŞKİLİ KAZANIMLARIN İNCELENMESİ

Abstract

Doğal afetler neden olduğu can ve mal kayıpları ile büyük sıkıntılar doğurmaktadır. Analizlere göre 21. yüzyılla birlikte Türkiye’de doğal afet sayılarında ciddi bir artış yaşanmaktadır. Doğal afetlere karşı alınabilecek en önemli tedbir eğitim faaliyetleri ile gerçekleştirilebilir. Öğretim programları eğitim faaliyetlerinin gerçekleşmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada örgün eğitim içerisinde yer alan tüm derslere ait öğretim programlarındaki afetlerle ilişkili kazanımların doğal afet okuryazarlığı açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ilkokul, ortaokul ve lisekademesindeki hayat bilgisi, sosyal bilimler ve fen bilimlerine ait,2018 yılında yayınlanan öğretim programları incelenerek doğal afetlerle doğrudan ve dolaylı ilişkili kazanımlar tespit edilmiştir. Tespit edilen bu kazanımlar hem derslere hem de ilkokul, ortaokul ve lise kademesine göre irdelenmiş, doğal afet okuryazarlığı boyutlarına göre gruplandırılmıştır.Araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır.İçerikanaliziileeldeedilen bulgulardadoğal afetlerle ilişkili kazanımların hayat bilgisi, sosyal bilgiler, fen bilimleri, coğrafya ve biyoloji dersinde yer aldığıgörülmektedir. Doğal afet kazanımlarının sosyal bilimlere ait derslerde fen bilimlerine ait derslere göre daha çok yer verildiği tespit edilmiştir. Bu derslerde yer alan kazanımların hem nicelik hem de nitelik bakımından yetersiz olduğu, bazı derslere ait kazanımlarda tekrarlara düşüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca kazanımların doğal afet okuryazarlığınındaha çok bilgi boyutu ile ilişkili olduğu, duyuşsal eğilim ve davranış boyutuna uygun kazanımların yetersiz olduğu görülmüştür.Türkiye gibi doğal afetlerin sıkça yaşandığı bir ülkede doğal afet okuryazarı bireylerin yetiştirilmesinin önemi vurgulanarak, bunu sağlamak adına birtakım öneriler getirilmiştir.