GİRESUN'UN EYNESİL AĞZINDA YAŞAYAN ARKAİK BİR KELİME: "İÇİKMEK"

Abstract

Türk yazı dilinin bilinen en eski kaynağı Köktürk kitabeleridir. Türkiye Türkçesi ağızlarında, Köktürk kitabelerinden günümüze ulaşan aynen veya kısmen değişmiş bir biçimde yaşayan birçok kelime mevcuttur. Bu kelimeler üzerine yapılmış çeşitli çalışmalar bulunmaktadır. Köktürk kitabelerinde yer alan ve hâlâ Türkiye Türkçesi ağızlarında yaşayan kelimelerden biri de içikmek fiilidir. İçikmek fiili metinlerde "boyun eğmek, bağımlı olmak, iltica etmek, esir olmak" gibi anlamlara gelmektedir. Bu fiil, derleme sözlüğünde Köktürk kitabelerindeki anlamıyla verilmemiştir. Tarafımızca yapılan derlemelerde içikmek fiili, Giresun'un Eynesil ağzında Köktürk kitabelerindeki anlamıyla tespit edilmiştir. Eynesil ağzı, Şalpazarı ağzı ile birlikte batı grubu ağızlarının kuzeydoğudaki başlangıç noktasıdır. İçikmek fiili, bu ağızda "sevincime içiktim" kalıp söyleyişiyle Köktürk kitabelerindeki anlamıyla kullanılmaktadır