Savrun Ispanak (Spinacia oleracea L.) Çeşidinin Bazı Abiyotik Stres Faktörlerine Tepkisi

Abstract

Bu çalışmada Savrun ıspanak (Spinacea oleracea L.) çeşidinde tuz, ağır metal, kuraklık ve kireç stresine dayanıklık mekanizması araştırılmıştır. Bu amaçla kontrollü koşullarda iklim dobında yetiştirilen, 5-6 yapraklı fideler dört hafta süresince tuz (75, 150 ve 225 mM NaCl), ağır metal (%0,2 FeCl3, NiCl2 ve ZnCl2), kurak (%50) ve kireç (%0,2 CaCO3) stres uygulamalarına maruz bırakılmıştır. Çalışma sonucunda Savrun ıspanak çeşidinde klorofil a, b, toplam klorofil ve karotenoit, ?-karoten ve likopen içeriği kuraklık ve CaCO3 stres uygulamalarında artış göstermiştir. Toplam çözünür protein ve GuPX tüm stres uygulamalarında, prolin NiCl2, 75 ve 150 mM NaCl uygulamalarında yüksektir. APX aktivitesi 75 mM NaCl ve ZnCl2; CAT 150 mM NaCl ve kuraklık hariç diğer stres uygulamalarda; SOD aktivitesi ise kuraklık, CaCO3 ve 225 mM NaCl stres uygulamalarında yüksek bulunmuştur. MDA içeriği ise FeCl3 hariç diğer uygulamalarda düşük ve H2O2 ise 225 mM NaCl ve kuraklık uygulamasında düşük diğer uygulamalarda yüksektir. Sonuç olarak Savrun ıspanak çeşidinin CaCO3 ve kuraklık uygulamalarına toleransı yüksek, 225 mM NaCl, ZnCl2 ve FeCl3 uygulamalarına ise duyarlığı yüksek bulunmuştur. Çeşidin NiCl2 ve 75 mM NaCl uygulamalarına ise orta derecede toleranslı olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte strese tolerans parametreleri oldukça değişkenlik göstermiştir