CEPHELERDE BİR ŞAİR: AHMED MİKDÂD EFENDİ’NİN FAALİYETLERİ VE “FERYÂD-I DEHŞET-ENGÎZ DER-HAKK-I TRABLUSGARB” ADLI MANZUM ESERİ

Abstract

Ahmed Mikdâd Efendi, 1872 yılında Divriği’de doğmuş; 1939 yılında Erzincan’da vefat etmiştir. Ömrü boyunca manzum ve mensur birçok eser kaleme almıştır. Bu çalışmada onun Trablusgarp Savaşı ile başlayıp Milli Mücadele ile sona eren savaşlar devresinde yapmış olduğu hizmetler ele alınmıştır. Bilhassa Balkan Harbi’ndeki hizmetleriyle dikkat çeken Ahmed Mikdâd Efendi, bu harbe gönüllü olarak katılmıştır. Yaklaşık bir yıl süren bu gönüllü vaizlik devresinde Çatalca müdafaa hattını, Gelibolu taraflarındaki Bolayır ve Maydos kolordularını, Seddülbahir ve Kilidülbahir’den Çanakkale’ye geçerek buradaki müdafaa mevkilerini ziyaret etmiş; buradan da güneye doğru yürüyerek Erenköy, Ayvacık, Edremit, Menemen ve İzmir’deki askerî birliklere uğramıştır. Cuma Ovası, Urla, Söke ve Manisa’daki birlikleri de ziyaret ettikten sonra İstanbul’a dönmüş ve Üsküdar, Beyoğlu, Boğaziçi müdafaa mevkilerini gezmiştir. Bu ziyaretlerde askerlere vaazlar vermiş; yine bu devrede “Şerefü’l-Mücâhidîn” adlı bir cihat risalesi yazarak Binbaşı Mustafa Kemal’den bir takdirname almıştır. Bu türlü hizmetleri ile gümüş iftihar madalyası ile de ödüllendirilen Ahmed Mikdâd Efendi, kendi ifadelerine göre Birinci Cihan Harbi’nde Kafkas Cephesi’nde ve Milli Mücadele’de de benzer hizmetlerde bulunmuştur. Bu makalede Ahmed Mikdâd Efendi’nin bu savaşlar devresindeki hizmetleri teferruatlı olarak aktarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca Trablusgarp Savaşı’na dair kaleme aldığı “Feryâd-ı Dehşet-engîz der-hakk-ı Trablusgarp” adlı manzum eseri incelenmiş ve metnin çeviri yazısı yapılmıştır.