NEŞR İÇÜN EŞREF BEG’İN BASILDI DÎVÂNI TAMÂM: EŞREF PAŞA DÎVÂNI’NIN BASIMINA YAZILAN TARİH MANZUMELER

Abstract

Tarih düşürme, Klasik Türk edebiyatının önemli türlerinden birisi olup önem verilen veya dikkat çeken bir olayın tarihini belirlemek amacıyla ebced hesabıyla bir kelime, mısra veya beyit söyleme sanatıdır. Bir geleneğin içinde yer alan şairler tarafından sanat yapmak olarak kabul edilmiş ve ilgi görmüştür. Şairler, doğum, ölüm, padişahların tahta çıkışı, zafer, barış, bir göreve atanma, azledilme, sünnet, evlenme, sakal bırakma, yangın, deprem gibi olaylar veya saray, çeşme, medrese vb. binaların inşası ve tamiri gibi hayatın hemen her alanındaki konularda tarih manzumeleri yazmışlardır. 19. yüzyılda yaşayan Eşref Paşa’nın Dîvânı’nın 1278/1861 yılındaki basımına devrinin önemli şairleri tarafından tarih manzumeleri yazılmıştır. Bu makalede tarih düşürme, Eşref Paşa ve Dîvân’ı hakkında bilgi verildikten sonra Dîvân’ın basımına yazılan tarih manzumelerinin transkripsiyonlu metni verilip incelemesi yapılmıştır.