Yeni ve yakın çağlarda Kastamonudaki cami-mescid ve medreseler

Abstract

Anadolu’daki ilk Türk iskânı dönemlerinden beri (kısmen günümüzde de) mahalleler oluşturulurken, önceden inşa edilen bir cami çevresinde yerleşim düzenine yönelik faaliyet geliştirilmeye çalışılmıştır. Bütün Anadolu şehirlerinde gözlenen durum, gayet tabii tüm yörelerimizde bu minval üzere gelişmiş olmalıdır. Yörelerimizdeki ilmi-hukuki-sosyal ve ekonomik alanlardaki hayat biçimlerinin de tespitine yardımcı olacağında şüphe yoktur. Türk-İslâm toplumu kendi kültür ve manevi ilkelerine samimiyetle bağlı kaldığı dönemlerdeki üstün başarılarına şüphesiz tarih şahitlik etmektedir. İşte bu değerlendirmeden yola çıkarak aşağıdaki çalışmamızla Türk-İslâm toplumunun dünya medeniyetine katkılarının hazırlık merkezleri olan eğitim kurumları konumundaki cami ve medreselerin, Kastamonu merkezli mahalli örneklerini ağırlıklı bir biçimde birinci elden ve en güvenilir tarihi kaynaklarımız olan şer’iyye sicil kayıtlarından ve kendilerine ulaşabildiğimiz ileri yaştaki müşahitlerle yüz-yüze yaptığımız görüşmeler sonunda tespit edebildiğimiz çok sayıdaki medrese, mescit, cami ve zaviye hakkında tespitlerde bulunarak, kısa bilgiler vermeye çalıştık.