Kayırmacılık Kavramının İslam Ekonomisi Bağlamında İncelenmesi

Abstract

Kayırmacılık iktisat literatüründe genelde olumsuz yönleri ile ele alınan birkavramdır. Kayırmacılık; kamu harcamalarının gereksiz yere artması, yolsuzluk,liyakatsiz kişilerin göreve getirilmesi, örgütsel bağlılıkta düşüş ve verimsizliksonuçlarına neden olmakta; bazı çalışanların da işyerinden ayrılmasınısağlamaktadır. Firmalar mikro bazda, ülkeler de makro bazda hedeflerineulaşamamaktadır Günümüzde çeşitli ülkelerde de kayırmacılığı önlemekamacıyla çeşitli yasal önlemler alınmaktadır. Firmalar da verimliliği artırmak vedeğerli çalışanlarını kaybetmemek için kayırmacılığı engellemeye çalışmaktadır.Öte yandan İslam dininde de kayırmacılığa iyi gözle bakılmamaktadır. Diğer birifadeyle kayırmacılığın olumsuzluğu hakkında İktisat ve yönetim literatürü ileİslam dini arasında bir uzlaşı söz konusudur. Bu çalışma kayırmacılığa İslamdini ve geleneksel iktisat teorilerinin bakış açılarını incelemiş ve karşılaştırmıştır.Ayrıca kayırmacılığın maliyetleri, kayırmacılığı önlemenin yolları daaraştırılmıştır. Tarihte İslam ve Kuran-ı Kerim’in emirlerini başarı ile uygulamıştoplumlarda da kayırmacılıktan mümkün mertebe kaçınılmıştır. Kuran-ı Kerimve sünnet, kayırmacılığı reddetmektedir. Fakat günümüzde bazı ülkelerde vefirmalarda kayırmacılık örneklerine rastlanmaktadır.