Sandıklı’da Bektaşilik, Bektaşi tekke ve türbeleri

Abstract

Sandıklı, Bektaşiliğin yoğun olarak faaliyet gösterdiği bir yerleşim birimidir. XIII. yüzyıldan itibaren, Hacı Bektaş Veli ile birlikte, Anadolu’da faaliyet göstermeye başlayan Bektaşilik, Sandıklı’da pek çok tekke ve türbeye sahip olmuştur. Koluaçık Hacım Sultan tarafından kurulan Kalenderi tekkesi XVI. yüzyılda Bektaşi tekkesine dönüşmüştür. Ayrıca Mürüvvet Baba, Koyun Baba, Şeyh Kavak (Kavaf) Dede, Kulacık Ali, Yalıncak Baba ve Menteş Baba tekke ve türbeleri Sandıklı’da faaliyet gösteren diğer Bektaşi merkezleridir. XX. yüzyılın başlarına kadar varlıklarını koruyan bu kurumların 1826 yılında Yeniçeri Ocağı’nın ilgası sırasında Bektaşiliğin de yasaklanması sebebiyle bir süre faaliyetleri sekteye uğramış, ancak bu tekkelerin ehl-i sünnet çizgide olmaları yasağı en az zararla atlatmalarını sağlamıştır. Böylece Sandıklı’da Bektaşilik 1925 yılında tüm tekke ve türbelerin kapatılmasına kadar mevcudiyetini korumuştur. Adı geçen tekke ve türbeler birer inanç merkezi olmanın ötesinde misafirler için konaklama ve barınak vazifesi görmüştür. Ayrıca bu kurumlar toplumsal açıdan sosyal dayanışma, birlik ve beraberlik gibi işlevler ifa etmiştir. Bu çalışmada tarih boyunca Sandıklı’daki Bektaşi faaliyetleri ortaya konulmaya çalışılmaktadır.