Fen Öğretmenlerinin Biçimlendirici Değerlendirmeye Yönelik Farkındalığının Sınıf İçi Uygulamalarındaki Rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı, fen bilimleri öğretmenlerinin biçimlendirici değerlendirme ile ilgili farkındalık düzeylerini belirlemek ve bu farkındalık düzeylerinin öğretmenlerin sınıf uygulamalarına yansıma durumlarını incelemektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada açıklayıcı karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın ilk bölümü olan nicel boyut için çalışma grubunu 33, ikinci bölümü olan nitel boyutunu 4 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen 7 açık uçlu sorudan oluşan biçimlendirici değerlendirmeye yönelik görüşme formu ve öğretmenlerin uygulamalarına odaklanan sınıf içi gözlem formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenerek tema ve kodlar oluşturulmuştur. Yapılan analizler sonucunda öğretmenler naif, eklektik ve bilinçli olarak üç farkındalık düzeyine ayrılmıştır. Çalışmaya katılan öğretmenlerin büyük bir çoğunluğunun eklektik düzeyinde olduğu görülmektedir. Eklektik temasında yer alan öğretmenlerin, biçimlendirici değerlendirmenin önemi ve kullanımına yönelik temel bilgilerinin bulunduğu ancak bu öğretmenlerin kendi uygulamalarında biçimlendirici değerlendirmeyi tam olarak yansıtamadıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin biçimlendirici değerlendirmeye yönelik farkındalıkları ile sınıf içi uygulamaları arasında paralellik olduğu da gözlemlenmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar dikkate alındığında öğretmenlerin biçimlendirici değerlendirmeye yönelik farkındalıklarının artırılmasının onların sınıf içi uygulamalarının şekillenmesini doğrudan etkileyebileceği sonucuna ulaşılmıştır.