Yerel Yönetimlerde Karar Alma Süreci: Adana Kentsel Otobüs Ulaşım Hizmetleri Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Hızla artan kentleşme ve nüfus yoğunluğuna paralel olarak kontrolsüz bir şekilde büyüyen kent makroformuna karşılık kent mekanında yaşananbu büyüme nedeniyle artan ulaşım hizmet taleplerinin karşılanamaması günümüzde büyükşehirlerin en büyük sorunları olarak karşımızaçıkmaktadır. Sorunun çözümü noktasında oluşturulan koordinasyon merkezleri, hizmet sınırları içerisinde ulaşımı kesintisiz sağlamakkonusunda vatandaşa karşı sorumluluğu olan belediye yönetimlerinin kentsel ulaşım hizmet sunumunda mali ve idari yetersizliklerden dolayıbaşarısız olmasıyla toplu taşımacılık sektörünün bir parçası haline gelen özel teşebbüslerin meydana getirdiği çok katmanlı karar mekanizmalarıve çok aktörlü yapının incelenmesini elzem kılmaktadır. Kentsel ulaşım hizmetlerinin kim tarafından sağlanacağı, nasıl sağlanacağı, hangi kararmekanizmaları ve aktör yapısına sahip olacağı gibi sorular, kentsel ulaşım talep ve ihtiyaçlarının giderilebilmesi, belirli bir eşgüdüm, uyum vedüzen içerisinde hızlı, etkin, verimli ve erişilebilir bir ulaşım koordinasyonunun sağlanması adına cevaplanması gereken sorulardır. Bu sorularışığında çalışmanın temel amacı, Adana ili örneği üzerinden kent içi otobüs ulaşım hizmetlerinin karar alma, hizmetin sevk ve idaresi ve sunumsüreçlerini irdelemektir. Çalışmada 1998-2020 yılları arasında Adana Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi Genel Kurulu’ndaalınan kararların tümü incelenmiş olup karar tipleri, karar sayılarının yıllara göre yüzdelik değişimi, karar sonuçları, kararlar alınırken incelemeleryapan komisyon çeşitleri, hangi konular üzerinde kararlar alındığı ve karar mekanizmasında yer alan çoklu aktörel yapılar ele alınmıştır.Çalışmada, kent içi otobüs ulaşım hizmetlerinin verilmesi aşamasında karar alma süreci, sürecin sevk ve idaresi ve hizmetin sunumuaşamalarında farklı aktörlerin baskın olduğu ve bu durumun her aşamada farklı çatışmaları beraberinde getirdiği vurgulanmaktadır.