Yeni Dışavurumcu Sanatta Beden İmgesi

Abstract

Sanat tarihsel süreçte sanatçıya kaynaklık eden önemli alanlardan biri, çok yönlü ve karmaşık yapısıyla insan olmuştur. Fiziksel, duyuşsal, bilişsel varlık yapısıyla insan, sanatın merkezine konumlandırılmış ve farklı biçim, anlam ilişkileriyle temsil edilmiştir. Tarih, kültür, kimlik ve sanatçının yaratıma dair psikolojik süreçleri bağlamında sanatsal bir forma ulaşan insan bedeni; anlatı sunma aşamasında sanatçıya kaynaklık eden önemli bir imge haline gelmiştir. İfadeci bir anlatımın aracı olarak kullanılan beden imgesi, özellikle dışavurumcu sanat anlayışı temelinde gerçekleştirilen uygulamalar kapsamında önem kazanmıştır. Beden imgesine sıklıkla başvurulan, farklı teknik ve uygulama yöntemleri ile ele alınan akımlardan biri Yeni Dışavurumculuk olmuştur. 1970’lerden itibaren Avrupa ve ABD’de yoğun bir uygulama alanı bulan Yeni Dışavurumculuk akımında; özellikle Almanya, İtalya ve Amerika merkezli olarak beden imgesi, farklı tematik içeriklerin aktarımında kullanılmıştır. Bölgelere bağlı bu değişkenlik durumuna bir temel oluşturmak üzere; beden imgesinin üç önemli merkezde, hangi tematik içeriklerle ve amaçlarla sanatta varlık gösterdiğini tespit etmeye yönelik bir çalışma önem kazanmıştır. Bu amaçla gerçekleştirilen çalışmada, doküman incelemesi ve literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Yeni Dışavurumculuk akımına yön veren ve Almanya, İtalya, Amerika merkezli olarak çalışmalarını gerçekleştiren sanatçıların, beden imgesine yer verdikleri eserleri ile bu eserlerine yön veren kavramsal yapılar araştırılmıştır. Elde edilen bulgular paralelinde Yeni Dışavurumculuk bağlamında üç merkezde bedene atfedilen rol hakkında genelleyici bir yargıya varılmaya çalışılmıştır.