Beş Vakit Namazın Cemaatle Edasına Dair Fıkhî􀆸 Görüşler ve Değerlendirilmesi

Abstract

İslam dininde beş vakit farz namazın toplu halde kılınması, Hz. Peygambertarafından önemle üzerinde durulmuş bir ibadet şeklidir. Vakitnamazlarının cemaatle kılınmasına verilen önem bu şekilde toplu ibadetinfarz, vacip veya sünnet olduğuna dair içtihatları ortaya çıkarmıştır.Bu hükümleri toplum (kifâî) ve fert (aynî) açısından ayıranlar daolmuştur.Cemaatle namaz ile ilgili bu ihtilafların temelinde rivayet edilen hadislerinfarklı şekilde değerlendirilmesi yatmaktadır. Hadislerin bir kısmındancemaatle namazın bir gereklilik olduğu ortaya çıkmakta iken,diğerleri cemaatle namazın ferdi namaza üstün olduğuna işaret etmektedir.Fukahâ tarafından toplumda artan şekilde görülen genel ahlakiyozlaşma gerekçesi ile kadınların cami cemaatlerine katılmalarına soğukbakılmıştır.Beş vakit namazın mescitlerde ikamesi ise, şart olmayıp, sünnettir.Cemaatle namazın müstehap ve mekruh görüldüğü durumlarda ise,cemaatin sağladığı birlik ruhunun korunmasının amaçlandığı görülmektedir.Fakihler, ilgili hadislerdeki durumlara kıyas yaparak, bazı doğal olayları,sağlık problemlerini ve kişiye ciddi zarar verecek ya da huzurunubozacak durumları, mescitlerdeki cemaate katılmaya mazeret olarakgörmüşlerdir.