TOPLUMSAL KİMLİĞİN OLUŞUMUNDA SOSYAL BİLGİLER DERSİNİN ROLÜNÜN İNCELENMESİ: SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI (1968, 1998, 2005)

Abstract

İnsanın toplumsal bir varlık olması onu toplumsal hayatla ilişki içindeolmaya zorlamaktadır. Toplum bireylerin ihtiyaçlarına cevap verirken aynızamanda bireylerden birtakım beklentiler içerisindedir. Toplumun bubeklentileri bireylerde toplumsal bir kimlik geliştirir. Toplumların eğitimsistemlerinin bu amaca hizmet ettiği görülür. Bu araştırma toplumsalkimliğin oluşumunda Sosyal Bilgiler dersinin rolünü incelemek amacıylagerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilen buaraştırmada 1968, 1998 ve 2005 Sosyal Bilgiler dersinin amaçlarıincelenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Bunagöre Sosyal Bilgiler öğretim programlarının amaçlarında toplumsal kimlikoluşumuna en çok millet olma bilinci, vatan bilinci, devlet bilinci, hukukkuralları, vatandaşlık bilinci, toplumsal bütünlük/uyum ve toplumsaldeğerler kategorilerinin katkı sağladığı tespit edilmiştir. 1998 SosyalBilgiler dersinin amaçlarında toplumsal kimlik diğer iki programa göredaha fazla vurgulanmaktadır. Bu programı sırasıyla 1968 ve 2005 SosyalBilgiler dersinin amaçlarını takip etmektedir. 2005 Sosyal Bilgilerprogramının amaçlarında toplumsal kimliğin oluşumuna ilişkin ifadelerinyanı sıra bireye yönelik ifadelerinde yer aldığı görülmektedir.