Farklı antioksidanlarla dondurulan saanen teke spermasının in vitro ve in vivo değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmada, Saanen teke spermasının farklı antioksidanlar içeren yağsız süt tozu sulandırıcısı ile dondurulmasının başlıca spermatolojik özellikler ve fertilite parametreleri üzerine etkilerinin araştırılması amaçlandı. Araştırmada toplam 4 adet Saanen tekesinden sun’i vajen ile alınan ejekülatlar kullanıldı. Çift ejekülat olarak alınan spermalarda başlıca spermatolojik özellikler saptandı ve normospermi kalitesine sahip ejekülatlar birleştirildi. Araştırma ve kontrol gruplarında sperma örnekleri split ejakülat biçiminde değerlendirildi. Split örnekler farklı antioksidanlarla desteklenmiş (5 mM sistein ve 1000 μg/ml hyaluronik asit) % 5 gliserol ve % 10 yumurta sarısı içeren yağsız süt tozu (YST) sulandırıcısı ile sulandırıldı. Sulandırılmış sperma içeren payetler +4 oC’de 2 saat ekilibre edildi, sıvı azot buharında (-120 oC’da 15 dakika) donduruldu ve sıvı azot (-196 oC) içinde saklandı. Dondurulmuş spermalar su banyosunda 37 oC’de 30 saniyede çözdürüldü. Çözdürme sonrası değerlendirmelere göre, sistein, hyaluronik asit antioksidanları içeren ve antioksidan içermeyen (kontrol grubu) gruplarda spermatozoa motilitesi sırasıyla % 44.0, % 30.5, % 39.5 olarak kaydedildi. Anormal spermatozoa oranı ve anormal akrozom oranı sırasıyla % 52.8, % 53.6, % 59.1, % 35.9, % 38.3, % 40.4 bulundu. Ölü spermatozoa oranı ise % 48.8, % 58.1, % 53.8 olarak saptandı. Spermatozoa motilitesi yönünden sistein ve yağsız süt tozu (kontrol) sulandırıcıları ile hyaluronik asit arasında istatistiki olarak önemli bir fark belirlenirken (p<0.01), ölü spermatozoa oranı, anormal spermatozoa ve akrozoma bağlı anormal oranı yönünden istatistiki olarak önemli bir fark belirlenmedi (p>0.05). Sistein, hyaluronik asit içeren ve içermeyen (kontrol) yağsız süt tozu ile dondurulmuş spermalarla servikal tohumlamalardan elde edilen gebelik oranları sırasıyla % 50, % 50, % 40, doğum oranları ise % 33.3, % 16.6, % 20 olarak belirlendi. Sistein, hyaluronik asit ve yağsız süt tozu (kontrol) sulandırıcıları ile tohumlanan keçilerde, gebelik ve doğum oranları arasında istatistiki olarak önemli bir fark bulunmadı (p>0.05). Sonuç olarak, sisteinin spermatolojik özellikleri geliştirdiği ve fertilite parametreleri üzerine olumlu bir etki yaptığı belirlendi.