Dizüstü Bilgisayarların Masa Üstünde Kullanımının Kullanıcı Gözünden ve Antropometrik Açıdan Değerlendirilmesi (Karadeniz Teknik Üniversitesi Örneği)

Abstract

Dizüstü bilgisayarlar, tasarım amaçlarının aksine, masa üstünde de yaygınca kullanılmaktadırlar. Ancak, masa üstünde kullanımlarında klavye ve ekranlarının bütünleşik tasarımı nedeniyle düzgün oturma postürü sağlanamamaktadır. Bu çalışmada, Karadeniz Teknik Üniversitesinde çalışan araştırma görevlilerinin, dizüstü bilgisayarları ile çalıştıkları ortama uyumları antropometrik açıdan incelenmiş ve anket uygulamasıyla desteklenmiştir. Araştırma görevlilerinin çalışma ortamları ile antropometrik uyumlarını belirlemek için, antropometrik vücut ölçüleri ve çalışma aygıtlarının ölçüleri belirlenmiştir. Dizüstü bilgisayar kullanıcısı 209 araştırma görevlisinden 13 antropometrik ölçü ve çalışma aygıtlarına ilişkin olarak 17 ölçü alınmıştır. Çalışma ortamına ilişkin 13 soru ve bilgisayar kullanımına ilişkin de 21 soru sorulmuştur. Çalışmada, araştırma görevlilerine uygun çalışma ortamı boyutları belirlenmiş ve bu boyutların kendi çalışma ortamlarından alınan boyutlara uygun olup olmadıkları karşılaştırılmıştır. Tüm ölçülerden yola çıkarak çalışma aygıtlarının tasarımlarındaki uygunsuzluklar da ortaya koyulmuştur. Yapılan antropometrik değerlendirmenin sonuçlarına göre, sandalye oturak derinliği 41,9 cm ve oturak genişliği 47,9 cm olarak belirlenmiştir. Oturak derinliklerinin fazla olmasından dolayı, çalışanların % 63,6'sının da belirttiği gibi sandalyeler bel desteği sağlayamamaktadır. Sandalye oturma yüksekliği 37-48,6 cm arasında ayarlanabilir olmalıdır. Masa yüksekliği 74,7 cm belirlenmiş olup masa yüksekliğinin ayarlanabilir olması önerilmiştir.