BÜYÜK TERÖR DÖNEMİNDE HAKAS TÜRKÜ AYDINLARA UYGULANAN ZULÜM VE BÖLGESEL SOVYET GAZETELERİNİN ROLÜ

Abstract

1937-1938 yıllarında Stalin öncülüğünde gerçekleşen Sovyet zulmünde 680bin kişi kurşunlanarak idam edilmiş, 1,5 milyon kişi tutuklanarak toplamakamplarına gönderilmiştir. Zulüm ve katliamlar bir taraftan elitlere diğer taraftansosyal açıdan tehlikeli veya etnik açıdan şüpheli unsurlara karşı yürütülmüştür.Bu çalışmada büyük temizlik döneminde bilhassa Türk aydınlarına karşıuygulanan zulüm ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Hakas Türküaydınlar tarafından kurulan Sibirya Türkleri Birliği ve bu birliğin üyelerine karşıyürütülen faaliyetler ele alınmıştır. Ayrıca komünist rejimin resmi propagandaaracı olarak hizmet eden, toplumun duygu ve düşünce dünyasını partipolitikaları doğrultusunda manipüle etmek ve şekillendirmek için kullanılanbölgesel Sovyet gazetelerinden olan Krasnoyarsk İşçi, Sovyet Hakasyası veSovyet Sibir gazetelerinin bu süreçte oynadığı rol değerlendirilmiştir. Zira buyıllarda Sovyet gazeteleri sözde halk düşmanlarına karşı sistematik bir nefretsöylemi geliştirmiştir. Yapılan infazları meşrulaştırma, halkı korkutarak baskıaltına alma ve hedef gösterme işlevi görmüşlerdir. Bu bağlamda Hakas Türküaydınlara yönelik baskı ve zulümler ile bu olayların ilgili Sovyet gazetelerinenasıl yansıdığı ayrıntılı olarak incelenmiştir.