ULUSAL TELEVİZYON KANALLARINDA ENGELLİ HAKLARI

Abstract

Demokratik bir toplumun en önemli göstergesi o toplumu oluşturan tüm bireylerin eşit haklara sahip olması ve bu haklardan etkin bir biçimde yararlanmasıdır. Ancak demokratik bir toplum olma yolunda ağır adımlarla ilerleyen ülkemizde engelli vatandaşlar eğitim, sağlık, çalışma vb. haklardan engelli olmayan diğer vatandaşlara göre etkin bir biçimde yararlanamamaktadır. Engelli vatandaşlarımızın bu haklardan etkin bir biçimde yararlanabilmeleri için toplumsal bir duyarlılığa ve siyasi sorumluluğa ihtiyaç vardır. Bu noktada bilgilendirme, farkındalık ve kamuoyu oluşturma gücü olan görsel medyanın çok önemli bir görevi ve sorumluluğu vardır. Bu araştırma ulusal televizyon kanallarının bu görev ve sorumluluğu ne kadar yerine getirdiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ayrıca ulusal televizyon kanallarında, engelli haklarının ayrıntılı bir biçimde ele alındığı Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanmış olan "Engellilerin Haklarına Dair Sözleşme"'de yer alan engelli haklarına yer verilme durumu da bu araştırmanın amaçları arasındadır. Betimsel tarama modelinde yürütülen araştırmanın veri kaynağı medya takip merkezinden temin edilmiştir. 48 ulusal televizyon kanalının 2012 yılı içinde yaptığı engelliler ve engelli hakları ile ilgili yayınların analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre ulusal televizyon kanallarında engelliler ve engelli hakları ile ilgili yapılan yayınların sayısı, süresi ve çeşidi açısından yetersiz olduğu; yapılan yayınlar içerisinde en fazla "çalışma ve istihdam hakkı" ile ilgili yayınların olduğu; engelliler ile ilgili yayınların daha çok "Dünya Engelliler Haftası" nın içinde olduğu Mayıs ayında ve "Dünya Engelliler Günü" nün içinde olduğu Aralık ayında yapıldığı; engelli hakları ile ilgili haberlerin ise daha çok sırasıyla Şubat, Mayıs, Aralık, Temmuz ve Nisan aylarında yapıldığı tespit edilmiştir. Bu araştırmada engellilerin görsel medyadaki görünürlülüğünün düşük olduğu ve görsel medyada engelli haklarına yeterince yer verilmediği sonucuna ulaşılmıştır