Türk Tezkireciliğinin Araştırılmamış Bir Sayfası

Abstract

Osmanlı edebiyatında tezkirecilik geleneği Herat tezkirecilik ekolünün etkisiyle XVI. yüzyıldan itibaren gelişmeye başlamıştır. XVI. yüzyılda Garîbî, Sehi Bey, Latîfî, Âşık Çelebi, Kınalızâde Hasan Çelebi, Beyânî; XVII. yüzyılda ise Riyâzî, Kâfzâde Fâizî, Rızâ Zehrimârzâde, Âsım, Yümnî ve Güftî şairlerin hayat ve sanatından bahseden ve eserlerinden örnekleri kapsayan tezkireler kaleme almışlardır. XX. yüzyılın başlarına kadar devam eden Osmanlı tezkireciliğinde otuzdan fazla örnekle karşılaşılır. Bu tezkirelerin büyük bir kısmı Türkiye'de araştırılmaya tabi tutulmuş ve detaylı bir şekilde incelenmiştir. Fakat Sadık Bey Afşar'ın Külliyat'ının Tebriz nüshası içinde rastladığımız ve XVI.-XVII. yüzyıl Osmanlı şairlerini kapsadığını tespit ettiğimiz bir tezkire, Osmanlı tezkireciliğinin araştırılmamış bir sayfasını teşkil etmektedir. Makalede bu tezkire tanıtılarak Türk tezkirecilik tarihindeki yeri belirlenmeye çalışılacaktır.