İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerine Alternatif Etkinliklerle Doğal Çevreye Duyarlılığın Kazandırılması

Abstract

Dünyada, hızlı sanayileşme ve nüfus artışına paralel olarak doğal kaynaklar bilinçsiz bir şekilde tüketilmektedir. Bu nedenle yaşanabilir ve sürdürülebilir bir çevrenin devamlılığı açısından çevre eğitiminin önemli bir rolü bulunmaktadır. Çocukların çevreye olan duyarlılığını artırabilmek için doğa sevgisinin içselleştirilmesi gerekir. Sosyal Bilgiler dersi özel amaçlarında geleceğin büyükleri olan çocukların, doğal kaynakların sınırlılığının farkına varan, doğal kaynakları korumaya çalışan ve sürdürülebilir çevre anlayışına sahip doğaya duyarlı bireyler olarak yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Dersin bu öneminden dolayı “doğal çevreye duyarlılık” çalışmanın konusu olarak belirlenmiştir. Çalışmanın amacı, ilkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler dersi “İnsanlar, Yerler ve Çevreler” öğrenme alanında yer alan doğal çevreye duyarlılıkla ilgili konuları alternatif etkinliklerle öğrencilere kazandırmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Kastamonu il merkezinde 2017-2018 eğitim-öğretim yılı ikinci yarıyılında öğrenim gören 19 ilkokul 4. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada öncelikle, öğrencilere “doğa sevgisi” ve “doğal çevreye duyarlılık” hakkında açık uçlu soru sorularak öğrencilerin düşünceleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada araştırmacılar tarafından sistematik bir program dâhilinde geliştirilen fotoğraf analizi, çözümleyici öykü, şarkı, bulmaca ve ağaç dikimi etkinlikleri 5 haftalık süreçte uygulanmıştır. Süreç sonunda öğrencilere araştırmacılar tarafından hazırlanan açık uçlu görüşme formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Çevre konularında alternatif etkinlik kullanımının, öğrencilerin doğal çevreye karşı duyarlılık kazanmasında etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.