TÜRKÇE İNTERNET SİTELERİNDEKİ ORTOPEDİKHASTALIKLAR HAKKINDAKİ BİLGİLERİNDEĞERLENDİRİLMESİ: ÖN ÇAPRAZ BAĞ RÜPTÜRÜÜZERİNE PİLOT BİR ÇALIŞMA

Abstract

Amaç Hastaların hastalıkları ile ilgili internet araştırmasıyapma sıklıkları gün geçtikçe artmaktadır. ÖÇB ame liyatı konusunda bilgi arayan hastalar için internet çokönemli bir kaynaktır. Hastaların kaygılarını, tercihleri ni, sorularını daha iyi anlamak için onların ulaştıklarıverilerin kaynaklarını incelemek gereklidir. Çalışma mızın amacı internetten arama motorları aracılığı ileulaşılan ÖÇB rüptürü tanı ve tedavisi ile ilgili Türkçekaynakların güvenilirliğinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem Türkiye pazarındaki en çok kullanılan 3 internet ara ma motoru tespit edildi. Google (http://www.google. com) en yaygın kullanılan arama motoru iken Yan dex (http://www.yandex.com) , ve Yahoo (http://www. yahoo.com) diğer popüler arama motorları olarak be lirlendi. Belirlenen arama motorlarında “ön çapraz bağameliyatı” araştırması yapıldı. Google sonuçlarının ilk30’u Yandex ve Yahoo sonuçlarının ilk onar tanesi de ğerlendirildi. İnternet siteleri 2 farklı gözlemci yazartarafından; sosyal medya, hastane, hekim, akademik,basın, blog, ve yazarı belirtilmeyen bir kuruma ait ol mayanlar ise anonim olarak kategorilere ayrıldı. İnter net sitelerinin uygunluğu ve kalitesi; DISCERN Skoru,Journal Of The American Medical Association (JAMA)benchmark kriterleri ve Bruce-Brand ön çapraz bağrekonstrüksiyonu spesifik içerik skoru kullanılarak be lirlendi. Bulgular Yazar tipine göre en yüksek Bruce Brand ön çaprazbağ rekonstrüksiyonu spesifik skoru ortalamaları 7,2ile hekim siteleri ve 7 ile hastane sitelerinden eldeedildi. En yüksek skor 25 üzerinden 15 ile bir Ortope dist hekim sitesinde tespit edildi. En düşük skor ise 1ile bir sosyal medya sitesinden tespit edildi. DISCERNskoru incelemesine göre mükemmel kalite ve minimaleksiklik sınıfına giren sadece 2 site bulundu. Yazartipleri arasında Bruce Brand, DISCERN ve JAMABenchmark Skorları bakımından anlamlı farklılık bu lunmuştur. (p=0.006, p<0.001, p<0.001) Sonuç Bu çalışma ortopedik hastalıklarda Türkçe kaynak ların değerlendirildiği ilk çalışmadır. Çalışmamız so-nucunda ön çapraz bağ ameliyatı ile ilgili olarak; ara ma motorları üzerinden ulaşılan Türkçe kaynaklarınhastaları bilgilendirmek için yetersiz olduğu sonucunaulaşılmıştır. Hastaların internet üzerinde ulaşacaklarıkaynakların kalitelerinin ve doğruluklarının değerlen dirilmesi, sertifikasyon programları oluşturulması ko nusunda ortopedi derneklerine, hastanelere, üniversi telere ve hekimlere görevler düşmektedir.