ÇAĞDAŞ SANATTA KAMUFLAJ STRATEJİLERİ

Abstract

Kamuflaj; herhangi bir canlının kendini savunma ve saldırıamacıyla yaptığı en aktif eylemlerden birisidir. Bu eylem hayvanlaraleminden alınmış olmasına rağmen sanatçıların katkısıyla moderndönemde ortaya çıkan iki büyük savaşta askeri alanda kullanılmayabaşlayan bir stratejiye dönüşmüştür. Modern sonrası dönemde ise askerialan yanında bireyin sosyal, psikolojik gizlenmesi anlamında çağdaşsanat alanında bir kavram olarak kullanılmaya başlamıştır. Çalışma,kamuflajı bir saklanma ve gizlenme stratejisi olarak ele alan çağdaşsanatçıları, eserlerini ve eserlerindeki kavramsal yaklaşımları konuedinmektedir. Konu ile ilgili olarak yapılan araştırmada, çağdaş sanatuygulamalarında kamuflajı modern ve öncesi dönemdeki kullanımındanfarklı bir kavram olarak ele alıp inceleyen çok sayıda sanatçı tespitedilmiştir. Çağdaş sanatta bir kavram olarak ortaya çıkan kamuflajı birstrateji olarak ele alan eserleri araştırmak, incelemek ve kavramsal birtemel üzerine oturtmak eserlerin anlaşılması açısından önemtaşımaktadır. Araştırma literatür taraması ve doküman incelemesiyöntemi ile yapılmıştır. Bu kapsamda kamuflajın tanımı, çeşitleri,kullanım amaçları ve tarihsel süreçte gelişimi ele alınmış, çağdaşsanatçıların stratejik bir tavırla ortaya koydukları yaklaşımlar veyaptıkları çalışmaların kavramsal bir çerçeve üzerinden sorgulanması veyorumlanması amaçlanmıştır. Bu temel amaç doğrultusunda yapılanaraştırmada, sanatın kamuflajla 20. Yüzyıl başlarında başlayan vegünümüze kadar farklılaşarak gelen ilişkisi içerisinde çağdaşsanatçıların kamuflajı gizlenme, oyun, bedenleme, cinsiyet, kimlik vekendisine yabancılaşma gibi kavramlarla ele alarak sanatsal ifadearacına dönüştürdükleri görülmektedir.