Hac ve Umre Organizasyonlarına Katılan Bireylerin Memnuniyet Düzeyleri

Abstract

İslam dini; dünya geneline yayılan ve genel kabul görünürlüğü bakımından dört büyük dinden bir tanesidir. Bu dine inanan insanlar için hac ve umre ibadeti oldukça önem taşımaktadır. İnsanlar bu ibadetlerini belirli bir zaman dilimi içerisinde ve yine belirli yükümlülükleri yerine getirerek gerçekleştirebilmektedir. Hac ve umre ibadetini gerçekleştirmek amacıyla seyahat edenlerin, bu seyahatlerine aracılık eden kurum ve kuruluşlardan ne derece memnun kaldıklarının araştırılması önem taşımaktadır. Bu araştırmada, inanç turizmi kapsamında gerçekleştirilen hac ve umre organizasyonlarına katılanların almış oldukları hizmetten memnuniyetlerinin ölçülmesi, memnuniyetlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca hac ve umre organizasyonu düzenleyen acentelerin müşteri memnuniyetine verdikleri önemin tespit edilmesi ve problemlerin belirlenerek çözüm önerileri getirilmesi de amaçlanmıştır. Bu doğrultuda oluşan memnuniyeti ölçmek amacıyla nicel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan anket tekniğinden faydalanılmıştır. Verileri toplamak için kolayda örneklem yönteminden yararlanılarak belirlenen evrenden, 300 örnekleme ulaşılmış ve anket yapılmıştır. Anketler aracılığıyla toplanan veriler ile frekans ve faktör analizi, bağımsız iki grup arası fark testleri yapılmış ve inanç turizmi kapsamında hac ve umre seyahatlerine katılanların memnuniyet düzeyleri farklı açılardan analiz edilmiştir. Faktör analizi sonucuna göre altı farklı boyut ortaya çıkmıştır. Bu boyutlar sırayla “memnuniyet”, “rehberlik hizmeti”, “Mekke ve Medine’de verilen hizmetler”, “ulaşım”, “Arabistan’daki personel davranışı” ve “transferdir”. Bağımsız iki grup arası fark testi sonucunda ise hac ve umre organizasyonlarına katılanların memnuniyeti açısından oluşan bütün faktör boyutları incelendiğinde yaş, eğitim, meslek, gelir ve katılım amacı değişkenleri arasında istatiksel olarak anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır.