Öğrenci ve Öğretmen Merkezli Eşzamanlı Çevrimiçi Öğrenme Ortamlarında Sorgulama Topluluğu Oluşumlarının İncelenmesi: İki Durum Çalışması

Abstract

Bu araştırma eşzamanlı çevrimiçi öğrenme ortamında öğrenci ve öğretmen merkezli olarak uygulanan farklı iki öğretim stratejisinin sorgulama topluluğu oluşumlarına etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Öğrenci merkezli olarak yürütülen “Yazılım Kurulumu ve Yönetimi” ile öğretmen merkezli olarak yürütülen “Ofis Yazılımları” dersleri iki farklı durum çalışması olarak incelenmiştir. Araştırmaya Bilgisayar Teknolojileri Bölümü birinci sınıfında öğrenim gören 32 erkek ve 6 kız olmak üzere toplam 38 öğrenci katılmıştır. Birinci durum çalışması 14 hafta boyunca toplam 28 saat, ikinci durum çalışması ise 14 hafta boyunca toplam 56 saat sürmüştür. Veriler sorgulama topluluğu modeli ölçeği ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak çevrimiçi olarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğrenci merkezli öğretim stratejisinin kullanıldığı birinci durumda, öğretmen merkezli öğretim stratejisinin kullanıldığı ikinci duruma göre sorgulama topluluğu oluşumları daha yüksek düzeydedir. Her iki öğretim stratejisinde de öğrencilerin öğretimsel buradalıkları, sosyal ve bilişsel buradalıklara göre daha fazla ön plana çıkmıştır. Öğretim elemanlarının tasarım ve organizasyon rolleri ve öğrencilerle iletişimleri öğretimsel buradalığın gelişiminde önemli rol oynamıştır. Öğrencilerin ders içi ve ders dışı etkileşimleri ile işbirliğine dayalı grup çalışmaları sosyal buradalığın gelişimine katkı sağlamıştır. Ders içerisinde soru-cevap tekniğinin kullanılması, tartışma ortamlarının oluşması ve öğrencilerin farklı kaynaklardan bilgi edinmeye çalışmaları bilişsel buradalığı etkileyen faktörlerdir. Elde edilen sonuçların eşzamanlı çevrimiçi öğrenme ortamlarında sorgulama topluluğunun oluşturulabilmesi bakımından eğitimcilere yol gösterici nitelikte olacağı düşünülmektedir.