Beyaz Dut (Morus alba) Ekstraktının Sıçan Karaciğerinde Bisfenol A ve/veya Nonilfenol Kaynaklı Hepatotoksisiteye Karşı Koruyucu Etkilerinin Araştırılması

Abstract

Beyaz dut alkaloidler, flavonoidler, glikozitler, terpenoidler, steroidler, uçucu yağlar, tanenler, C vitamini, mineraller, karbonhidratlar ve proteinler gibi çeşitli fitokimyasallar içerir. Beyaz dut içeriğindeki farmakolojik aktif maddelerin oksifatif stres, inflmasyon, hepatotoksisite, hepatit, kanser, diyabet ve karaciğer hastalıkları gibi durumlara karşı koruyucu etkilileri bulunmaktadır. Bisfenol A ve nonilfenol çevrede yaygın olarak bulunan endokrin bozucu bileşiklerdir. Bisfenol A polikarbonat plastiklerin üretiminde ve gıda ambalajı, içecek kapları, oyuncaklar, diş dolguları ve diğer birçok tüketici ürününde yaygın olarak bulunan bir kimyasal bileşiktir. Nonilfenol de yüzey aktif maddeler, deterjan, boya, pestisit, kişisel bakım ürünlerinde olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. Bisfenol A ve nonilfenolün karaciğer ve böbrek de dâhil olmak üzere birçok organ sistemde toksik etkiye neden olmaktadır. Başlıca toksik etki mekanizmaları arasında oksidatif stres ve inflamasyon bulunmaktadır. Planlanan çalışmada toplamda 42 Wistar albino sıçan kullanılacaktır. Grup 1’de (n=6) bulunan hayvanlar kontrol grubunu oluşturacaktır. Grup 2’deki hayvanlara bisfenol A (100 mg/kg), grup 3’teki hayvanlara nonilfenol (100 mg/kg), grup 4’deki hayvanlara bisfenol A (100 mg/kg) ve nonilfenol (100 mg/kg), grup 5’deki hayvanlara bisfenol A (100 mg/kg) ve beyaz dut ekstraktı (600 mg/kg), grup 6’daki hayvanlara nonilfenol (100 mg/kg) ve beyaz dut ekstraktı (600 mg/kg), grup 7’deki hayvanlara bisfenol A (100 mg/kg), nonilfenol (100 mg/kg) ve beyaz dut ekstraktı (600 mg/kg) oral gavaj yoluyla uygulanması planlanmaktadır. Deney sonunda hayvanlardan alınan karaciğer dokusunda oksidatif stres ve inflamasyon parametreleri değerlendirilecektir. Oksidan aktivitesi için MDA seviyesi, antioksidan için CAT, GR ve GPx enzim aktivitesi spektrofometrik yöntemle, DNA’daki oksidatif hasar için 8-OHdG seviyesi IHC boyama tekniği ve pro-inflamatuvar sitokin seviyesi için TNF-α, IL-1β ve IL-6 ELISA kiti kullanılarak değerlendirilecektir. Sonuç olarak beyaz dut ekstraktının sıçan karaciğerinde bisfenol A ve/veya nonilfenol kaynaklı hepatotoksisiteye karşı potansiyel koruyucu etkilerinin moleküler mekanizması araştırılmış olacak ve bu tür kimyasallara maruz kalma sonucu oluşabilecek karaciğer sorunlarına karşı koruyucu stratejiler geliştirme açısından önemli bir katkı sağlayabilecektir.