KAPADOKYA BÖLGESİNDE TÜKETİLEN AMBALAJLI SULARIN RADYOLOJİK VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

Su, insan hayatı için elzemdir. Bu sebeple içme suyu, güvenli ve insani tüketim için yeterli nitelikte olmalıdır. Son zamanlarda, özellikle gelişmekte olan ülkelerin karşı karşıya kaldığı içme suyunun güvenli ve ulaşılabilir olmaması durumu, ambalajlı veya şişelenmiş içme sularının tüketimini arttırmıştır. Bu çalışmada, Kapadokya bölgesinde yer alan Nevşehir ilinde tüketilen 19 ticari markalı şişelenmiş içme suyu örneğinin kalitesi, insani tüketim uygunluğu için değerlendirildi. Su kalitesi ile ilgili analizler, toplam alfa (), toplam beta () radyoaktivitesini ve çoğu ağır metal olan elementlerin nicel olarak belirlenmesini içermektedir. Şişelenmiş içme suyu örneklerinin toplam alfa ve toplam beta radyoaktivite derişimleri, gaz orantılı / sayacı kullanılarak ölçüldü. Toplam alfa ve toplam beta radyoaktivite derişimlerinin ortalama değeri, sırasıyla 21 ± 5 mBq/L ve 59 ± 12 mBq/L olarak bulundu. Şişelenmiş içme suyu örneklerindeki magnezyum (Mg), alüminyum (Al), krom (Cr), mangan (Mn), demir (Fe), kobalt (Co), nikel (Ni), bakır (Cu), çinko (Zn), arsenik (As), selenyum (Se), stronsiyum (Sr), gümüş (Ag), kadmiyum (Cd), antimon (Sb), cıva (Hg) ve kurşun (Pb) elementinin nicel analizleri, endüktif eşlenmiş - plazma optik emisyon spektrometresi (ICP-OES) kullanılarak yapıldı. Şişelenmiş içme suyu örneklerinin tamamında Al, As, Ag, Cu, Se ve Sb, ölçülebilir seviyenin altında bulundu. Mg, Sr, Fe, Pb, Hg, Zn, Cr, Co, Ni, Cd ve Mn’nin ortalama derişimi, sırasıyla 2898,95 µg/L, 62,89 µg/L, 3,35 µg/L, 3,08 µg/L, 2,03 µg/L, 1,97 µg/L, 1,89 µg/L, 1,70 µg/L, 1,69 µg/L, 1,23 µg/L ve 1,03 µg/L olarak ölçüldü Deneysel sonuçlar, cıva hariç, şişelenmiş içme suyu örneklerinde ölçülen bütün radyolojik ve kimyasal değerlerin, ulusal yönetmelikler ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından belirlenen sınır değerlerden daha küçük olduğunu ortaya koydu. Şişelenmiş içme suyu örneklerinde ölçülen ortalama cıva seviyesi, ulusal yönetmeliklerin belirlediği sınır değerlerden 2 – 20 kat daha büyüktür. Tüketilen şişelenmiş içme suyu örneklerindeki radyonüklitlerden yayınlanan iyonlaştırıcı radyasyonun oluşturduğu iç ışınlamanın sebep olduğu yıllık etkin radyasyon dozunun ortalama değeri bebek, çocuk ve yetişkinlerin için, sırasıyla 9 Sv/y, 13 Sv/y ve 25 Sv/y olarak hesaplandı. Bu doz değerleri, ulusal yönetmelikler ve DSÖ tarafından tavsiye edilen bireysel doz ölçütü olan 100 Sv/y’den önemli ölçüde daha küçüktür.