Endüstriyel seramik üretiminde alçı ile modelleme ve kalıp yöntemleri

Abstract

Sanayi devrimi ile birlikte neredeyse her alanda üretim biçimlerinde endüstrileşme yoluna gidilmiştir. Böylelikle sadece zamandan değil, aynı zamanda iş gücünden de tasarruf edilerek piyasanın ihtiyacı olan ürün hacminin karşılanması sağlanmıştır. İşçi sınıfının doğarak uzun saatler düşük maliyetlerle çalıştırılması, biricik eserlerin yerini seri ve birbirinin aynı ürünlerin alması gibi olumsuz getirilerinin yanında büyük bir üretim kapasitesiyle arza cevap vermesi endüstrileşmeyi önemli kılmıştır. Seramik endüstrisi de bahsi geçen alanlardan bir tanesidir. Sanayi devrimi ile seramik alanında endüstrileşme 1950ler ile birlikte ülkemizde de varlığını göstermiş ve sürekli gelişerek günümüze kadar ulaşmıştır. Sektörün ülkemizdeki kuruluş ve gelişim öncülüğünü Kale Grubu kurucusu ve aynı zamanda onursal başkanı merhum İbrahim Bodur gerçekleştirerek 1956’da Kaleseramik’i kurmuştur. 1957’de ise Türkiye’deki ilk seramik karo üreticisi olarak Çanakkale Seramik Fabrikaları’nın temeli atılmıştır (URL-1, 2024). Alçı ise seramik endüstrisinin en önemli yardımcı malzemelerinden biridir. Üretim sürecinde başvurulan alçı; hem model yapımında hem de kalıp yapımında en sık kullanılan üründür. Bu tezin amacı; endüstriyel seramik üretiminde alçı modelleme ve kalıp yöntemlerinin tarihi gelişim sürecini incelerken aynı zamanda malzemenin kendisi ve kullanımına yönelik tüm teknik detayları araştırarak elde edilen veriler doğrultusunda modelleme ve kalıp uygulamaları gerçekleştirerek sonuçlarını gözlemlemektir. Alçı model ve kalıp yöntemlerine örnek teşkil eden kalıp uygulamaları el ile şekillendirme tekniğiyle sınırlandırılmıştır. İlgili çalışma kapsamında belirlenen söz konusu formların modellemesi ve kalıplarının alınmasının ardından döküm kabiliyetleri incelenmiştir. Yapılan detaylı literatür araştırması ve örnek uygulamalar ile alçı malzemenin seramik endüstrisindeki önemine vurgu yapılarak özellikle küçük ölçekli atölye/işletmelerde model ve kalıp üretim süreçlerinde karşılaşılabilecek problemlerin bertaraf edilmesi noktasında bahsi geçen çalışmanın kaynaklık edeceği düşünülmektedir.