Humus limanında işletmesinin çalışma sisteminin analizi

Abstract

Araştırmamızda, Libya Liman İşletmesine ait olan Humus Limanı özelinde, liman aktiviteleri arasında limanın genel olarak performansını değerlendirmeye yarayacak olan en önemli aktivitenin çalışılması ve analizine odaklanılmaktadır; bu en önemli aktivite ise genel bir tanımla elleçleme sistemi olarak, daha dar dairede ise yükleme ve boşaltma sistemi (gemilere taşınacak yükün yüklenmesi ve gemilerden taşınan yükün indirilmesi) olarak adlandırılabilir. Bu performans değerlendirmesi 2014-2018 dönemini kapsayacaktır. Finansal ve operasyonel göstergeler bağlamında Birleşmiş Milletler tarafından kullanılan parametreler ve ölçüler baz alınacaktır. Bunun yanısıra rekabete açık pek çok liman tarafından benimsenen finansal olmayan üretkenlik göstergeleri de kullanılacaktır. Çalışmanın önemi liman işletmeleri için çok hassas ve hayati bir konuya temas etmesinin yanı sıra, ülkenin ekonomisini ve milli gelirini doğrudan ilgilendiren hususları haiz olmasıdır. Çalışmanın sonuçları, 2014 ve 2016 yılları arasında limana gelen en küçük ve en büyük gemi yükleri arasında büyük bir fark olduğunu göstermektedir. Makine ve ekipman harcamaları endeksi için en düşük değer 2017'de (238,47 dinar / ton) iken 2016'da daha yüksek olan (411,31 dinar / ton) değeri hesaplanmıştır. Çalışmanın kapsadığı yıllar boyunca yükleme boşaltma ekipmanı ve makine maliyeti endeksinin değeri, nispeten dalgalı bir seyir izlemektedir; 2018'deki en yüksek değeri (1,12 dinar / ton), en yüksek yükleme boşaltma getiri endeksi 2018'de (23,14 dinar / ton), 2014 yılı yıllık en yüksek varış oranı endeksi (1,3 gemi / gün) olarak hesaplanmıştır. Rıhtıma yanaşan gemiler için en düşük ortalama bekleme süresi 2016 yılında (2,54 gün / gemi) iken, en yüksek değer 2017'de (3,83 gün / gemi) idi ve limandaki gemilerin ortalama işlem süresi (turnaround time, bir geminin boşaltılıp tekrar yüklenmesi arasında geçen süre) 2016 yılında 2017’den daha iyiydi, en düşük işgücü verimliliği endeksi, 2018'de (8,47 dinar / ton) iken, en yüksek endeks 2018 yılında (11,39 dinar / ton) olarak gerçekleşti. Humus Limanı’nın rıhtımlarında %100’lük bir kullanım kapasitesine ulaşılamamıştır; araçlar için mevcut olan en yüksek ağırlık mola/konaklama merkezlerindedir. Konteynır yüleme ve boşaltma mevkileri günlük tonaj kapasitesinin %50,86’sına ulaşmıştır; bu da limandaki konteyner yükleme boşaltma trafiğinin diğer bütün tonajlardan daha aktif olduğunu göstermektedir.