MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ PEDAGOJİK ALAN BİLGİLERİ GELİŞİMİNİN 4MAT MODELİ KAPSAMINDA İNCELENMESİ

Abstract

Bu araştırmanın amacı matematik öğretmeni adaylarının doğrusal denklem ve eğim konusundaki pedagojik alan bilgileri (alan bilgisi, öğrencileri anlama bilgisi ve öğretimsel stratejiler bilgisi) ve PAB öz-yeterliklerinin gelişimini incelemektir. Araştırmada iç içe karma araştırma deseni kullanılmış olup nicel verilerden elde edilen sonuçlar süreç esnasında ve süreç sonunda toplanan nitel verilerle desteklenmiştir. Araştırma Özel Öğretim Yöntemleri I ve II dersleri kapsamında yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu 16’sı deney grubunda, 14’ü kontrol grubunda olmak üzere 30 matematik öğretmen adayından oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak pedagojik alan bilgisi testi, ders planları, gözlemler, pedagojik alan bilgisi öz-yeterlik testi ve öz-yeterlik testine dayalı olarak yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler kullanılmıştır. Verilerin analizi araştırmacı tarafından geliştirilen pedagojik alan bilgisi testine yönelik veri analiz çerçevesi ve ders planı değerlendirme rubriğine göre yapılmıştır. Öğretmen adaylarının PAB bileşenlerinin her birindeki gelişimleri istatistiksel testler (Wilcoxon işaretli sıralar testi, bağımlı örneklemler için t-testi gibi) kullanılarak ve betimsel analizler yapılarak sunulmuştur. Uygulamalar öncesinde her iki grupta yer alan öğretmen adaylarına PAB ön testi uygulanmıştır. Özel Öğretim Yöntemleri I dersi kapsamında deney grubunda yer alan öğretmen adaylarına 4MAT modeli hakkında eğitim verilmiştir. Daha sonra öğretmen adaylarının bu modele dayalı ders planları hazırlamaları istenerek 4MAT modeline yetkinlik kazanmalarını sağlanmıştır. Özel Öğretim Yöntemleri II dersi kapsamında ise öğretmen adaylarından doğrusal denklem ve eğim konularına yönelik 4MAT modeline uygun ders planı hazırlamaları istenmiştir. Öğretimler sonrası tartışmalar ve öz/akran değerlendirmeler yapılmış, bu tartışmaları ve değerlendirmeleri dikkate alarak ders planlarını düzenlemeleri istenmiştir. Kontrol grubunda yer alan öğretmen adayları ise herhangi bir modele bağlı kalmadan ders planları geliştirmişler ve öğretimlerini gerçekleştirmişlerdir. Uygulamalar bittikten sonra her iki gruba PAB son testi uygulanmıştır. Ayrıca deney grubunda yer alan öğretmen adaylarının PAB öz-yeterlik durumlarındaki değişim incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda deney grubunda yer alan öğretmen adaylarının PAB gelişimlerinin kontrol grubundan anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür. v Deney grubunda yer alan öğretmen adaylarının alan bilgisi, öğrencileri anlama bilgisi ve öğretimsel stratejiler bilgisi bileşenlerinin her birinde anlamlı düzeyde gelişim gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının her bir bileşene ait öz-yeterlik düzeylerinde de olumlu değişimler olduğu belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçların öğretmen adaylarının pedagojik alan bilgilerini geliştirmeye yönelik çalışmalar için önemli olduğu düşünülmektedir.