ENTELEKTÜEL SERMAYE YATIRIMI VE İNOVASYON ÜZERİNDEKİ ROLÜ: ULUSAL PETROL KURUMUNA BAĞLI LİBYA PETROL ŞİRKETLERİNDE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA

Abstract

İnovasyon, kapsamlı biçimde, bir şirketin örgütsel yapısı, süreçleri, ürünleri ve hizmetlerinde gömülü olan etkin entelektüel sermayenin nihai çıktısı ve rekabetçiliğin temel bileşeni olarak görülmektedir. Bu araştırma, entelektüel sermayenin inovasyon türleri üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Literatüre uygun olarak, insan sermayesi, sosyal sermaye ve örgütsel sermaye entelektüel sermaye olarak kabul edilmiştir. Bununla birlikte, literatürdeki birçok araştırmada ifade edildiği gibi, ürün inovasyonu, süreç inovasyonu, pazarlama inovasyonu ve örgütsel inovasyon inovasyon türleri olarak kabul edilmişlerdir. Çalışmanın temel amacına dayanarak Libya’da Ulusal Petrol Kurumu’na bağlı yedi firmayı içine alan ampirik bir araştırma yürütülmüştür. Araştırmanın verileri bu şirketlerin üst düzey yöneticilerinden anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Entelektüel sermayenin (insan sermayesi, sosyal sermaye ve yapısal sermaye) farklı türlerdeki inovasyonların (ürün inovasyonu, süreç inovasyonu, pazarlama inovasyonu ve örgütsel inovasyon) uygulanmasındaki rolünü anlamak için korelasyon analizi ve regresyon analizinden yararlanılmıştır. Böylece çalışmanın hipotezleri istatistiksel analizler aracılığıyla test edilmiştir. Bulgular, insan sermayesinin, sosyal sermayenin ve yapısal sermayenin inovasyon türleri üzerinde farklı etkileri olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, insan sermayesi inovasyon türleri üzerinde en yüksek etkiye sahiptir ve bu etki, ürün inovasyonundan ve süreç inovasyonundan ileri gelmektedir, sosyal sermaye düşük düzeyde bir etkiye sahiptir ve bu etki süreç inovasyonundan kaynaklanmaktadır, oysaki yapısal sermayenin farklı inovasyon türleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır. Çalışmanın bu bulgularına göre, inovasyon uygulamasının bir yolu olarak entelektüel sermayeye yatırım yapmak için Libya petrol şirketlerinde acil kararlar alınmalıdır.