Bankacılık sektöründe katılım ve geleneksel bankacılık karşılaştırması

Abstract

Bankacılık tarihi dünya tarihin ilk olarak MÖ 3500 yılında Sümerler de görülmüştür. İnsanlık tarihinde para kavramı ortaya çıkmadan önce ürün ve hizmetlerin takası görülmüştür. Paranın bulunması ile birlikte Avrupa’da kiliseler emanet yöntemi ile bankacılık faaliyetlerine benzer uygulamalarda bulunmuştur. Bankacılık tarihinin modern anlamda gelişmesi Avrupa’da meydana gelmiştir. Avrupa sanayi devrimi ve finansal teknolojiler açısından kendini geliştirirken, Osmanlı Devleti ekonomik buhran ve siyasi ilişkileri yüzünden geride kalmıştır. Bu yüzden Osmanlı’nın son dönemlerinde enflasyonun artması ile finansal kaynağa ihtiyaç duyulmuştur. Osmanlı topraklarında kurulan bankalar yabancı kaynaklı olup, bireylere hizmet vermiştir. Fakat ülkenin değişen siyasi yapısı ve ekonomisi yüzünden yabancı kaynaklı bankalar kapatılarak, yerli sermaye ile geleneksel bankacılık sistemleri oluşturulmuştur. Geleneksel bankacılık sistemi faize dayalı bir işleyiş sürdürmektedir. Bu durumda İslam dinine mensup olan kişiler geleneksel bankacılık uygulamalarından faydalanamamıştır. 1973 yılında meydana gelen Petrol Krizi ile Müslüman ülkelerin, petrol rezervleri sayesinde ekonomileri daha güçlü bir konuma gelmiştir. Bu nedenle Müslümanların ekonomiye kazandırılması için yeni bir bankacılık sistemine ihtiyaç duyulmuştur. Bu sayede katılım bankalarının temeli atılmıştır. Katılım bankaları, geleneksel bankacılıktan farklı olarak faiz sisteminden faydalanmamaktadır. Bu çalışmada katılım ve geleneksel bankaları literatür doğrultusunda incelenerek, TKBB, TBB ve BDDK’dan elde edilen bilgiler doğrultusunda performans karşılaştırması yapılacaktır.