Arif Nihat Asya'nın şiirlerinde şehir ve medeniyet

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Arif Nihat Asya’nın şiirlerine yansıyan şehir ve medeniyet ile ilgili kavramları incelemektir. Arif Nihat Asya, 1904-1975 yılları arasında yaşamıştır. Cumhuriyet döneminden tek partili siyasal yaşamın sonuna kadar süren geçiş döneminde yazmış olduğu şiir, fıkra, rubaileriyle döneminin önemli bir edebiyatçısı olmuştur. Arif Nihat Asya, Milliyetçi şiirleriyle tanınan ve Adana’nın kurtuluş günü olan 5 Ocak için yazmış olduğu Bayrak şiiriyle “Bayrak Şairi” unvanını almıştır. Şiir hayatına aruz ile başlayan şair özellikle rubai ve gazel nazım biçimleriyle şiirler kaleme almıştır. Özellik rubai nazım şekli şair için çok mühimdir. Rubai nazım şekliyle yazılmış beş kitabı vardır. Arif Nihat Asya, milletimizin derinlerden gelen zelzelelerle sarsıldığı bir dönemde doğması, ilk gençlik yıllarında milletimizin var olma mücadelesi veriyor olması ve şairin Millî Mücadele döneminde Anadolu’da bulunması şiirine önemli tesirler yapar. O bir kültürün yıkılıp bir kültürün kurulmaya çalışıldığı bir geçiş döneminde yaşamış ve onların tesirlerine maruz kalmış insanlardan biridir. Hayatının İstanbul, Konya, Bolu, Adana, Edirne, Kastamonu gibi farklı şehirlerde geçmesi şaire derin bir gözlem gücü kazandırmıştır. Milliyetçi şiirleriyle tanınan şair yurdun güzellikleri, kahramanlık, bayrak, vatan, millet, tarih, din, aşk, doğa güzellikleri şiirlerinin başlıca temalarıdır. Şiirlerinde zaman zaman eleştirel bir anlatımı benimseyen şair her zaman Türklüğü yücelten şiirleriyle bilinir. Arif Nihat Asya’nın ömrünün sonlarına doğru tasavvufa yöneldiği ve mistik şiirler yazdığı bilinmektedir. Şiirlerinde sürekli bir yenilik arayışında olan şair, dış etkenlerden uzak kalan kendine özgü bol renkli bir şiir dünyası oluşturmuştur. Güzel ve zarif benzetmelerinin yanı sıra keskin zekâsı, şakacı mizahının ürünü olan nükteli, hicivli, kelime oyunlarıyla şiirinin üslubunu tamamlayan önemli unsurlardır.